အဘယ့္ေၾကာင့္ ကက္သလစ္ဘာသာဝင္မ်ားကုိ ရုိမန္ကက္သလစ္ဘာသာဝင္မ်ားဟု ေခၚဆုိရပါသနည္း။

(Why are Catholics called Roman Catholics?)

အတိအက်အဓိပၸာယ္ဖြင့္မည္ဆုိပါက 'ရုိမန္ကက္သလစ္'ဟူသည္ 'ေရာမသာသနာ' ( သုိ႔မဟုတ္) 'ၿမိဳ႕ေတာ္တစ္ခု၏ကက္သလစ္ဘာသာဝင္တစ္ဦး'ဟူ၍ ဆုိလုိရာေရာက္ေပလိ္မ့္မည္။

ေရာမၿမိဳ႕၏ဆရာေတာ္ႀကီးျဖစ္သူ သာသနာပုိင္ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးႏွင့္အတူ ဆက္ႏႊယ္ေပါင္းစပ္လ်က္ရွိသာ ကက္သလစ္ဘာသာဝင္အားလုံးကုိ ရည္ၫႊန္းေျပာဆုိေသာ ထုိအသုံးအနႈန္းသည္ အဂၤလိပ္ဘာသာ၌ ေနာက္က်မွ သေႏၶတည္ျစ္ေပၚလာခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ 'ရုိမန္ကက္သလစ္'ဆုိသည္မွာ (၁၉) ရာစု၌ ၿဗိတိသွ်တုိ႔ အသစ္တည္ထြင္လုိက္ေသာ အသုံးအနႈန္းတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။

'ရုိမန္'ကုိ 'အဂၤလီကန္'ဆုိသည္နွင့္ကုိက္ညီေစရန္ အသုံးျပဳလုိက္ျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္၊ 'ရုိမန္' ဟု သုံးနႈန္းလုိက္သျဖင့္ 'အဂၤလီကန္အသင္းေတာ္'ကဲ့သုိ႔ တုိင္းျပည္တစ္ခုကုိ ရည္ၫႊန္းျပဳေသာ ကက္သလစ္အသင္းေတာ္ဟူ၍ေတာ့ျဖင့္ မသတ္မွတ္ေစလုိပါ။ ကက္သလစ္အသင္းေတာ္သည္ အဂၤလီကန္အသင္းေတာ္မွာကဲ့သုိ႔ အသင္းေတာ္၏ဦးေခါင္းအျဖစ္ ၄င္း၏ဘုရင္ 

(သုိ႔မဟုတ္) ဘုရင္မနွင့္အုပ္ခ်ဳပ္ရေသာ သီးျခားႏုိင္ငံတစ္ခုအျဖစ္ ရပ္တည္ေသာအသင္းေတာ္တစ္ပါးမဟုတ္ေပ။ ကက္သလစ္အသင္းေတာ္၏ဦးေခါင္းျဖစ္ေသာ သာသနာပု္ိင္ပုပ္ရဟန္း

မင္းႀကီးအျဖစ္ မည္သည့္ႏုိင္ငံသားမဆုိ ျဖစ္ခြင့္ရွိပါသည္။ ဤအရာသည္ပင္ ၄င္း၏တစ္ကမၻာလုံးနွင့္

သက္ဆုိင္ျခင္းကုိ ျပဆုိေသာသက္ေသတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။

 ေရာမၿမိဳ႕နွင့္တစ္ေပါင္းတစ္စည္းတည္းျဖစ္ေသာ ခရစ္ယာန္မ်ားအတြက္ ပုိ၍သင့္ေလ်ာ္မွန္ကန္ေသာ ထုံးတမ္းစဥ္လာအမည္နာမတစ္ခုမွာ 'ရုိမန္ကက္သလစ္' မဟုတ္ဘဲ 'ကက္သလစ္'သာျဖစ္ပါသည္။ အသင္းေတာ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနွင့္အတူ မိမိတုိ႔ကုိယ္ကုိယ္ 'ကက္သလစ္ဘာသာဝင္မ်ား'ဟု သတ္မွတ္ခံယူေသာ တျခားအသင္းေတာ္မ်ားလည္း ေပၚေပါက္လ်က္ရွိရာ ထုိထုိေသာ အသင္းေတာ္မ်ားနွင့္ ခြဲျခားသိျမင္နိုင္ရန္လုိအပ္လာသျဖင့္ ၄င္းတုိ႔သည္ 'ရုိမန္ကက္သလစ္အသင္းေတာ္' (သုိ႔မဟုတ္) 'ရိုမန္အသင္းေတာ္'ဟူ၍ စတင္ေခၚဆုိလာၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။

 ေဂ်ရုဆလင္ၿမိဳ႕မွ ရဟႏၲာဆီရယ္ ( St.Cyril of Jerusalem, c.315 - 386 )၏ ရွင္းျပခ်က္အရ - 'ကက္သလစ္'ဟူေသာအသုံးအႏႈန္း၏အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္မွာ ''ကမၻာအရပ္ရပ္သုိ႔ ျဖန္႔က်က္ေရာက္ရွိေသာအသင္းေတာ္''ျဖစ္သည္။ လူသားတုိ႔၏ကယ္တင္ျခင္းအတြက္ သိသင့္သိထုိက္သည့္အယူဝါဒအားလုံးကုိ သင္ၾကားေပးေသာအသင္းေတာ္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ လူသားမ်ိဳးႏြယ္စုအားလုံးထံသုိ႔ သြားေရာက္ကာ သာသနာျပဳရန္ တာဝန္ရွိေသာအသင္းေတာ္ျဖစ္သည္။ ခရစ္ေတာ္ဘုရားရွင္က သူ၏ေနာက္လုိက္တပည့္ေတာ္မ်ားကုိ အပ္ႏွင္းေသာသာသနာျပဳျခင္းမွာ ''လူမ်ိဳးတကာတုိ႔ကုိ ခရစ္ေတာ္ဘုရားရွင္၏ေနာက္လုိက္တပည့္ျဖစ္ေစဖုိ႔''ပင္ျဖစ္သည္( ရွင္မာႆဲ ၂၈ း ၁၉ )။ ရွင္ေပါလု၏စကားႏွင့္ဆုိရပါမူ အသင္းေတာ္သည္ သူ၏လက္မ်ားကုိ ဆန္႔တန္းကာ လူသားအားလုံးကုိ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းမျပဳဘဲ လက္ကမ္းႀကိဳဆုိေနပါသည္။ ''ေယဇူးခရစ္ေတာ္၌ ဂ်ဳးလူမ်ိဳးမရွိ၊ ဂရိလူမ်ိဳးမရွိ၊ ကြ်န္မရွိ၊ လူလြတ္မရွိ၊ ေယာကၤ်ားမရွိ၊ မိန္းမမရွိ။ ထုိအရွင္ဘုရား၌ သင္တုိ႔အားလုံးသည္ တလုံးတဝတည္းျဖစ္ၾက၏'' 

( ဂလာတိၾသဝါဒစာ ၃း၂၈၊ ေကာေလာသဲ ၃း၁၁ )

'ကက္သလစ္'ဟူေသာအသုံးအႏႈန္းသည္ ကနဦးအခ်ိန္မွစ၍ အသင္းေတာ္ႏွင့္အတူ ရွိေနခဲ့ပါ သည္။ အေစာပုိင္း (၂) ရာစုေလာက္က အႏီၲအုတ္ၿမိဳ႕မွရဟႏၲာအီညားဆီအုစ္(St.Ignatius of Antioch)သည္ ေဒသႏၲရအသင္းေတာ္မ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ရာ၌ အသင္းေတာ္တစ္ခုလုံးကုိ   ရည္ညႊန္းေခၚဆုိသည့္အခါ ထုိအသုံးအႏႈန္းကုိ အသုံးျပဳခဲ့ပါသည္။

(၁၁) ရာစုတြင္ အေရွ႕တုိင္းအသင္းေတာ္မ်ား ခြဲထြက္သည့္အခါ သူတုိ႔ကုိသူတုိ႔ 'ေအာ္လ္တုိေဒါ့စ္အသင္းေတာ္မ်ား'ဟု ေခၚဆုိခဲ့ၾကပါသည္။ ထုိ႔အတူ၊ ေရာမၿမိဳ႕ေတာ္ကုိ ၄င္း၏ဌာနခ်ဳပ္အျဖစ္

ရပ္တည္ဆဲျဖစ္ေသာ အေနာက္တုိင္းအသင္းေတာ္မွာမူ 'ကက္သလစ္အသင္းေတာ္'ဟူ၍ ဆက္လက္ေခၚဆုိခဲ့ပါသည္။

( ၁၆ )ရာစုကာလက အစျပဳလာခဲ့ေသာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလႈပ္ရွားမႈသည္ အျခားအသင္းေတာ္မ်ား၏အေရးေပၚကိစၥတစ္ရပ္ကုိ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့ေလသည္။ တခ်ိဳ႕ေသာအသင္းေတာ္မ်ားသည္ ၄င္းတုိ႔၏အသင္းေတာ္နာမည္အျဖစ္ ဌာေနႏိုင္ငံ၏အမည္နာမကုိ ယူလုိက္ၾကသည္။ ဥပမာ - အဂၤလီကန္အသင္းေတာ္ (သုိ႔မဟုတ္) အဂၤလန္ႏုိင္ငံ၏အသင္းေတာ္။ ထုိ႔ျပင္၊ တျခားအသင္္းေတာ္မ်ားသည္ 'လူသာရင္အသင္းေတာ္'ကဲ့သုိ႔ တည္ေထာင္သူ၏အမည္နာမကုိလုိက္၍ ၄င္းတုိ႔၏အသင္းေတာ္နာမည္ကုိ မွည့္ေခၚလုိက္ၾကပါသည္။
သာသနာပုိင္ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးကုိ ၄င္း၏ဦးေခါင္းအျဖစ္ ရပ္တည္လ်က္ရွိေသာအသင္းေတာ္သည္ အထူးသျဖင့္ အသင္းေတာ္ျပင္ပ၌ 'ရုိမန္အသင္းေတာ္' ( သုိ႔မဟုတ္ ) 'ရုိမန္ကက္သလစ္အသင္းေတာ္'ဟူ၍ သုံးစြဲေနၾကသည့္တုိင္ 'ကက္သလစ္အသင္းေတာ္'ဟုသာ ဆက္လက္ေခၚေဝၚခဲ့ပါသည္။

ရုိးရာအစဥ္အလာအရ အသုံးျပဳသည့္ 'ကက္သလစ္'ဟူေသာအမည္နာမသည္ ေရာမၿမိဳ႕ႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ပတ္သက္လ်က္ရွိေသာ ခရစ္ယာန္မ်ားအတြက္ ပုိ၍ေလ်ာ္ကန္သင့္ျမတ္သည့္အသုံးအႏႈန္းပင္ျဖစ္ေလသည္။