၁။ အာ႐ုန္
အာ႐ုန္သည္ ေမာေရွႏွင့္ မီရန္တို႕၏အစ္ကို ျဖစ္ၿပီး ေလ၀ီအမ်ဳိးျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ရာစုမ်ားစြာကပင္ အာ႐ုန္၏ လူသူအၾကား နာမည္ႀကီးျခင္းသည္ အီစ္ၥေရးသမိုင္းတြင္ ရွင္သန္ႀကီးထြားခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။ ေရွးထုံးတမ္းစဥ္လာအရ အာ႐ုန္သည္ ဘုရားရွင္၏ ႏႈတ္ထြက္ေတာ္ စကားမ်ားကို လက္ေတြ႕က်င့္ႀကံသူ ျဖစ္ခဲ့ရသည္ (ထြက္ေျမာက္ရာက်မ္း ၄း၁၆)။ သို႕ေသာ္ သူသည္ ရဟန္း၏ တာ၀န္ေတာ့ မရွိေပ။ အာ႐ုန္၏တာ၀န္သည္ ေရႊလက္ စြပ္မ်ားကို လိုက္လံေကာက္ယူၿပီး မီးျဖင့္ အရည္က်ဳိရသည့္ တာ၀န္ကို ယူခဲ့ရသည္ (ထြက္ေျမာက္ရာက်မ္း ၃၂ း၂၄) ကို ၾကည့္ကာ ခရစ္ေတာ္ မေမြးဖြားမွီ ဘီစီ ၉၂၂ တုန္းက ေဂ်ရိုဘုန္ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ပထမေစာင္ ၁၂း၂၈) က ေရႊရုပ္တုျဖင့္တည္ထားခဲ့ေသာ အေနာက္ဖက္က ပလင္ေတာ္ကို ထင္ဟပ္ေစသည္။
အထက္ပါက်မ္းပိုဒ္ႏွစ္ခုကို ေထာက္ ရႈျခင္းအားျဖင့္ ႏြားသူငယ္ကို
ကိုးကြယ္ျခင္းဓေလ့သည္ ေခါင္းေဆာင္မႈ၏လြတ္လပ္မႈကို ေဖာ္ျပေနသည္။ (ထြက္ေျမာက္ ရာ ၂၄း၁၄)။ သို႕တေစ၊ အာ႐ုန္သည္ ေမာေရွထက္ နိမ့္သည္။ ခ်ီးေျမာက္ျခင္းခံရေသာ ေမာေရွ၏လက္ေတာ္သည္ အာေမကိုက္စ္ႏွင့္ အာ႐ုန္၏ အခန္းက႑ကို အႏိုင္ရသြားျခင္း ျဖစ္ေစၿပီး အာေမကိုက္စ္၊ ဟူရ္ႏွင့္ အာ႐ုန္တို႕၏ တာ၀န္ သည္ ေမာေရွလက္ေညာင္းေသာအခါ ေညာင္းေနေသာ ေမာေရွ၏လက္ကို ေျမာက္ထား ေပးရန္သာ ျဖစ္ေပသည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ အာ႐ုန္သည္ အာဏာကို က်င့္သုံးသူ၊ ယဇ္ပူေဇာ္ခြင့္ႏွင့္ ေကာင္းႀကီး ေပးခြင့္ရွိေသာ ေဂ်႐ုစလင္ရဟန္းဘ၀ကို ဆက္ခံသူ ျဖစ္လာသည္။ (ေတာလည္ရာ ၂၇း၂၁)။ ဧလိဇာသည္ အာ႐ုန္၏ သားျဖစ္ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ၂၄ း ၁) ၿပီး သူ႕ကို အျပစ္အတြက္ ဒါဏ္ဆပ္ေျဖရေသာေန႕တြင္ တရား၀င္ ပလင္အပ္ႏွင္း (၀တ္ျပဳရာက်မ္း ၁၆ း ၃၂-၃၄) သည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္မူ ေရွ႕ထုံးတမ္းအစဥ္ အလာအရ အာ႐ုန္သည္ ေမာေရွထက္ ခ်ီးေျမာက္ျခင္းခံရသည္။ ၄င္းျဖစ္ရပ္ကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ဘုရားသခင္ ကတိေပးရာ ေနရာကို ထြက္သြားၾကၿပီးေနာက္ပိုင္း၊ အီသမာအမ်ဳိးမွ ရွစ္ေယာက္ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ၂၄ း ၁-၁၉) ႏွင့္ ဇက္ေဒါ (ဧလိဇာ၏အႀကီးဆုံးေသာ သား)မွ ဆင္းသက္ သည္ဟု ေႂကြးေၾကာ္ထားေသာ မိသားစု ၁၆ ခုႏွင့္လည္းေကာင္း၊ အပတ္စဥ္ ဗိမာန္ေတာ္ တာ၀န္ကို လုပ္ေဆာင္ရေသာ ရဟန္းအမ်ဳိးႏြယ္ မိသားစု ၂၄ ခုအၾကားတို႕တြင္ စိတ္၀မ္း ကြဲျပားမႈ ရွိခဲ့သည္ကို ေဖာ္ျပ ေပးပါသည္။ ေယာဟန္ဗတိစတား (ေဆးေၾကာျခင္းေပးေသာ ေယာဟန္) သည္ ရဟန္းမိသားစုမွ ဆင္းသက္လာသူျဖစ္သည္ (လုကား ၁ း ၅)။
၂။ အာဘက္ဒြန္
အာဘက္ဒြန္ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၏အနက္ကား ေဟေျဗစကားအရ အနက္ဆိုရလွ်င္ ““ဖ်က္ဆီးျခင္း””ဟု အနက္ရသည္။
ေယာဘ၏ က်မ္းထဲတြင္မူ ““မရဏႏိုင္ငံသည္ ေရွ႕ေတာ္၌လွန္လ်က္ရွိ၏။ အာဘက္ဒြန္ ႏိုင္ငံကို ဖုံးအုပ္ျခင္း မရွိရ (ေယာဘ ၂၆ း ၆)။ သုတံက်မ္း ၂၇ း ၂၀ ကိုဖတ္လွ်င္ မရဏႏိုင္ငံႏွင့္အာဘက္ဒြန္ႏိုင္ငံတို႕သည္ အလိုမျပည့္စုံသကဲ့သို႕ လူတို႕မ်က္စိသည္လည္း အလိုမျပည့္စုံတတ္။
ဗ်ာဒိတ္က်မ္း ၉ း ၁၁ အရ အာဘက္ဒြန္ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ လူ႕ဘ၀ႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္း ျခင္းတို႕ အားလုံးကို ပ်က္စီးေအာင္ ျပဳလုပ္ေသာ အဖ်က္သမားဟု အနက္ရပါသည္။ ““အဆုံးမရွိ နက္ရိႈင္းလွေသာ တြင္းႀကီး၏ ေကာင္း ကင္တမန္ေတာ္သည္ကား သူတို႕အေပၚ အုပ္စိုးေသာ ဘုရင္ျဖစ္၏။ ဘုရင္၏အမည္မွာ၊ ေဟေျဗဘာသာစကားအား ျဖင့္ အာဘက္ ဒြန္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ဂရိဘာသာအားျဖင့္ အာပိုလီယမ္ဟူ၍လည္းေကာင္း ေခၚတြင္ေလ၏။””
၃။ အာဘ
““အာဘ”” ဟူေသာ ေ၀ါဟရသည္ အာရမိုက္စကားျဖစ္ၿပီး ““အေဖ””ဟု အနက္ ရသည္။ ခရစ္ေတာ္ဘုရားက ““အာဘ”” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို ေဂ်စမာနီဥယ်ာဥ္ထဲ တြင္ ဆုေတာင္းေနစဥ္ အသုံးျပဳခဲ့ (မာကု ၁၄ း ၃၆) သည္။ ရဟႏ္ၲာေပါလူးကလည္း ၄င္း ““အာဘ””ဟူေသာ စကားကိုႏွစ္ႀကိမ္ တုိင္တိုင္ သုံးစြဲခ့ဲသကဲ့သို႕ ေရွ႕ဦးခရစ္ယာန္ မ်ားသည္လည္း ဆုေတာင္းျခင္းျပဳတုိင္း ““အာဘ”” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို အသုံးျပဳခဲ့ ၾကသည္။ ၄င္းေ၀ါဟာရသည္ ဖခင္ႏွင့္ သားသမီးမ်ားအၾကား ေႏြးေထြးေသာ ဆက္ ဆံမႈကို ျပသေပးသည့္ ““ေဖေဖ သို႕မဟုတ္ အေဖ၊ ပါးပါး၊ အပါး”” ကို ေဖာ္က်ဴးျခင္း ျဖစ္သည္။
၄။ အာေဘေနကို
အာေဘေနကိုဟူေသာ ေ၀ါဟာ ရသည္ ေနကို၏အေစခံ၊ ေနဘိုဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို ဖ်က္ဆီးျခင္းဟု အနက္ ရသည္။ ဤနာမည္ကို ေနဘူခါေနရာ ဘုရင္က အာဇာရီယားကို မွည့္ေသာ နာမည္ျဖစ္သည္ကို ေဒးနီလ္၏က်မ္းထဲတြင္ ေတြ႕ရွိသည္။ (ဒံေယလ ၁ း ၇)။
၅။ အာေဘးလ္
အာေဘးလ္သည္ အာဒံႏွင့္ဧ၀ တို႕၏ ဒုတိယေျမာက္သား၊ ကာအင္း၏ ညီေလးျဖစ္ေၾကာင္းကို ကမ္ၻာဦးက်မ္း အခန္းႀကီး ၄ တြင္ ေတြ႕ရွိရသည္။ အာေဘးလ္ သည္ ဘုရားရွင္ကို အေကာင္းဆုံးေသာ သိုးမ်ားကို ပူေဇာ္ဆက္သေသာေၾကာင့္ ဘုရားရွင္က သူ၏ပူေဇာ္ျခင္းကို ေကာင္း ႀကီးေပးျခင္း ခံရေသာသူ ျဖစ္သည္။ သူ၏ အစ္ကိုျဖစ္သူ ကာအင္းသည္ ဘုရားရွင္ကို မေကာင္းေသာသီးႏွံမ်ားကို ဆက္သေသာ ေၾကာင့္ ဘုရားရွင္က သူ၏ပူေဇာ္ျခင္းကို ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။ ထိုကဲ့သို႕ေသာ ဘုရားရွင္ ၏ မ်က္ႏွာသာေပးျခင္းကိုမခံရေသာ ကာအင္းသည္ သူ၏ညီျဖစ္သူ အာေဘးလ္ ၏ ဘုရားသခင္ေရွ႕တြင္ မ်က္ႏွာသာပို ရျခင္းကို မနာလိုျဖစ္ရာ ညီေလးျဖစ္သူ အာေဘးလ္ကို လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္လိုက္ သည္။ အာေဘးလ္သည္ သူ၏ယုံၾကည္ ျခင္းေၾကာင့္ ခ်ီးေျမာက္ျခင္းကို ခံရသည္ (ေဟၿဗဲ ၁၁ း၄)။ ““ယုံၾကည္ျခင္းအားျဖင့္ အာေဘးလ္သည္ ကာအင္းဆက္သေသာ ပူေဇာ္ျခင္းထက္ပို၍ လက္ခံဖြယ္ရာျဖစ္ ေသာ ပူေဇာ္ျခင္းကို ဘုရားသခင္အား ဆက္ကပ္ခဲ့၏။ ထိုယုံၾကည္ျခင္းေၾကာင့္ ဘုရားသခင္သည္ သူ႕အားေျဖာင့္မတ္သူ အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္းကို သူ၏ယဇ္ ပူေဇာ္ျခင္းကို လက္ခံေတာ္မူျခင္းျဖင့္ သက္ေသခံေတာ္မူခဲ့၏။ အာေဘးလ္မူကား ေသလြန္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း သူ၏ယုံၾကည္ ျခင္းအားျဖင့္ ယေန႕တိုင္ ေဟာေျပာသက္ ေသခံလ်က္ရွိ ေနေသး၏။”” (ေဟၿဗဲ ၁၁ း၄)
၆။ အာဒံ
အာဒံ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေျမနီဟု အနက္ရသည္။ ၄င္းေ၀ါဟာရသည္ ဘာဘီလြန္စကားျဖစ္ၿပီး၊ အမ်ဳိးသားမ်ားကို ရည္ညြန္းေသာ အသုံးအႏႈန္း ျဖစ္သည္။ ေဟဘရူးႏွင့္ အာစီရီယမ္စကားတို႕လည္း ၄င္းအနက္ကို ေဆာင္သည္။ အာဒံဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို သမာက်မ္းစာထဲက ပထမဦးဆုံးေသာ လူပုဂိဳလ္၏ အမည္ ျဖစ္သည္။ ၄င္းေ၀ါဟာရသည္ ေဟဘရူးေ၀ါဟာရ ျဖစ္ေသာ အာဒါမ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရမွ ဆင္းသက္လာ သည္။ အနက္ကား အနီေရာင္ ရွိျခင္းဟု ျဖစ္သည္။ အာဒံသည္ ေမြးဖြားျခင္း မခံရဘဲ အျပစ္ကင္းၿပီး အေတြ႕အႀကဳံနည္းေသာ ကေလးပမာ ဖန္ဆင္းျခင္း ခံရသည္။ အာဒမ္သည္ ဘုရားသခင္ ဖန္ဆင္းေတာ္မူေသာ အေရွ႕ဘက္က ဧဒင္ဥယ်ာဥ္ထဲ တြင္ ထားျခင္း ခံရသည္။ အာဒံသည္ အသက္ေတာ္ ၉၃၀ အထိ အသက္ရွင္ခဲ့သည္။ သူသည္ သားသုံးဦး ထြန္းကားၿပီး သူတို႕၏အမည္ မ်ားက ကာအင္း၊ ေအဘယ္လ္ႏွင့္ ဆဲတ္ တို႕ျဖစ္ၾကသည္။
၇။ အာဒံ
အာဒံ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ သည္ ေယာရႊာ (ေယာရႈ ၃ း ၁၆) အခ်ိန္က တည္ရွိခဲ့ေသာ ဇာရယ္တန္နားတြင္ တည္ရွိေနေသာ ေဂ်ာ္ဒန္နားက ၿမိဳ႕တစ္ ၿမိဳ႕၏ အမည္ ျဖစ္သည္။ အာဒံဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ အမ်ဳိးသားႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးတို႕ႏွစ္ဦးစလုံးကို ရည္ညြန္းေသာ ေ၀ါဟာရ ျဖစ္သည္။ (ကမာဦးက်မ္း ၅ း ၂)
၈။ အာဒံ
အာဒံ ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ ပုံပမာအျဖစ္လည္း အသုံးျပဳသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ ေသျခင္းတရားသည္ အာဒံမွစ၍ မိုးဇက္တိုင္ ေအာင္ လူအေပါင္းတို႕အား အစိုးရခဲ့၏။ အာဒမ္ ျပစ္မွားခဲ့ေသာ အျပစ္ႏွင့္မတူေသာ အျပစ္ကို က်ဴးလြန္ေသာသူတို႕ကိုပင္ ေသျခင္းသည္ အစိုးရခဲ့၏။ အာဒံသည္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ ေပၚထြန္းမည့္သူ၏ ပုံစံနမူနာ ျဖစ္သည္။ (ေရာမ ၅း၁၄)
၉။ အာဘရဟမ္
အာဘရာဟမ္ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၏ အနက္ကား လူအေျမာက္အျမား၏ ဖခင္ (္ေအ့နမ သ္ ေ ာကူအငအကိန) ဟု ဆိုလိုသည္။ သူသည္ တဲရာ၏ သားျဖစ္ၿပီး ႀကီးမားေသာ ေဟဘရူႏိုင္ငံကို ဘီစီ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွ ၁၈၂၂ ခုႏွစ္အထိ ထူေထာင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ တဲရာတြင္ ေနာက္ထပ္ သားႏွစ္ေယာက္ (နာေဟာ္ႏွင့္ ဟာရန္) တို႕ ရွိခဲ့ၿပီး ဟာရန္သည္ သူ၏ဖခင္ ခ်ာလ္ဒက္ျပည္နယ္ထဲက အူရ္ၿမိဳ႕တြင္ ေရာက္ရွိေနစဥ္ ေသဆုံးသည္။ အာဘရဟမ္၏ ကနဦးအမည္ကား အဘ္ရမ္ ဗဘမော ျဖစ္သည္။ အာဘရဟမ္သည္ မိမိ၏ ဖခင္ ေသဆုံးၿပီးေနာက္ အသက္ ၇၅ ႏွစ္အရြယ္တြင္ ႀကီးမားေသာႏုိင္ငံကို ထူေထာင္သူအျဖစ္ ျဖစ္လာၿပီး လူမ်ဳိးတကာတို႕၏ ေကာင္းႀကီးခံစားရမည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ ဘုရားသခင္ ကတိေပးေတာ္မူေသာ ကာနန္ေဒသ (ကမ္ၻာဦး ၁၂း၅) ကို ဆာရာႏွင့္ေလာ့တ္တို႕ႏွင့္အတူ ထြက္ခြာသြားၾကသည္။
သူသည္ ၄င္းႏိုင္ငံ၏ အလယ္ပိုင္းကို ျဖတ္ေက်ာ္ရင္း ေမာရဲေတာင္ေျခတြင္ ယဇ္ပလင္ကို (ကမ္ၻာဦး ၁၂း၆) ကို တည္ရာ ေကာင္းကင္ဘုံဘုရားသခင္က ၄င္းႏိုင္ငံကို သူ၏သားစဥ္ေျမးဆက္က အေမြခံရလိမ့္မည္ဟု ရူပါရုံေပးျခင္းကို ခံရသည္။ တဖန္ သူသည္ ခရီးဆက္သြားရင္း ေဗေတလ္ႏွင့္အိုင္ဟူေသာ အေနာက္စပ္ၾကား (ကမ္ၻာဦး ၁၂း၈) တြင္ ေတာင္မ်က္ႏွာသို႕ ေရာက္ေလသည္။ ကာနန္ႏိုင္ငံသည္ အစာငတ္မြတ္ေခါင္းပါးျခင္းကို ႀကံဳေတြ႕ရေသာ္လည္း သူသည္ ေျပာင္းဖူးမ်ား ေ၀ဆာေပါႂကြယ္ေသာ ေတာင္ပိုင္းရွိ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံကို အေရာက္ သြားခဲ့သည္။ ၄င္းအီဂ်စ္ႏိုင္ငံတြင္၊ သူ၏ ဇနီးေခ်ာ ဆာရိုင္၏ မက္ေမာဖြယ္ေသာ ရုပ္ရည္လွပမႈက အီဂ်စ္ဘုရင္အား သူ႕ကို လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ေစႏိုင္သည္ကို စိုးရိမ္ေသာေၾကာင့္၊ သူ၏ ညီမအျဖစ္ ဟန္ေဆာင္ကိုယ္စားျပဳေစသည္။ သို႕ေသာ္ သူမ၏အလွကို ဘုရင္က ၾကားသိေတာ္ မူေသာအခါ သူမသည္ ဘုရင္၏နန္းေတာ္သို႕ ေခၚေဆာင္ျခင္း ခံရသည္။ လိမ္လည္လွည့္ျဖားျခင္းသည္ ေပၚေပါက္လာကာ၊ ဖာေရာဘုရင္သည္ အာဘရမ္ကို ႏိုင္ငံမွ ႏွင္ထုတ္လိုက္သည္ (ကမ္ၻာဦး ၁၂း၁၀-၂၀)။ သူသည္ ေျမာက္ျမားစြာေသာ ဥစ္ၥာမ်ားျဖင့္ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံမွ ပါလက္စတိုင္းျပည္၏ ေတာင္ပိုင္းျဖစ္ေသာ ေဘတဲလ္ႏွင့္ အိုင္ ေတာင္ၾကားသို႕ ထြက္ခြာသြားရာ ေလာ့တ္လည္း လိုက္သြားသည္။ အာဘရမ္ႏွင့္ေလာတ္တို႕သည္ ႀကီးပြားခ်မ္းသာလာၾကရာ ေလာ့တ္သည္ ေဆာ္ဒြမ္နားက ေဂ်ာ္ဒန္ကြင္းျပင္ကို ေရြးခ်ယ္ေတာ္မူသည္။ ေဆာ္ဒြမ္ကို သိမ္းပိုက္ေသာ အီလမ္ဘုရင္ ျဖစ္ေတာ္မူေသာ ေခ်ေတာ္ေလာ္မာက ေလာ့တ္ႏွင့္ သူ႕ မိသားစုႏွင့္ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို စစ္သုံး ပန္းအျဖစ္ သိမ္းဆည္းဖမ္းဆီးၿပီးေနာက္၊ အာဘရမ္သည္ အႏိုင္ရသူမ်ားကို လိုက္ၿပီးေနာက္ သူတို႕ကို ဒါမတ္စကတ္စ္မွ အျမစ္ျဖတ္ေမာင္းထုတ္ေတာ္မူသည္။ (ကမ္ၻာဦး ၁၃း၁) အာဘရမ္သည္ မိမိ၌ သားသမီး မရွိ၍ မိမိ၏ အေမြကို မည္သူဆက္ခံမည္နည္းဟု ထာ၀ရဘုရားသခင္ကို ေမးေလွ်ာက္ေသာ္ ထာ၀ရဘုရားသခင္က မိုးေကာင္းကင္ကို ေျမာ္ၾကည့္ေလာ့။ ၾကယ္မ်ားကိုေရတြက္ႏိုင္လွ်င္ ေရတြက္ေလာ့။ သင္၏အမ်ဳိးအႏြယ္ကို ၾကယ္မ်ားကဲ့သို႕ ျဖစ္ထြန္းေစမည္ဟု မိန္႕ေတာ္မူ၏။ အာဘရမ္သည္ ထာ၀ရဘုရားကို ယုံၾကည္ေသာေၾကာင့္ သူ၏ ယုံၾကည္ျခင္းကို ေျဖာင့္မတ္ျခင္းကဲ့သို႕ မွတ္ေတာ္မူ၏။ (ကမ္ၻာဦး ၁၅း၃-၅)။ အာဘရမ္သည္ သူ႕မယားျဖစ္သူ စာရိုင္၏ စကားကို နားေထာင္ကာ သူ၏ကၽြန္မျဖစ္ေသာ အီဂ်စ္လူမ်ဳိးျဖစ္ေသာ ဟာဂါ အမည္ရွိေသာ အမ်ဳိးသမီးႏွင့္ ေပါင္းသင္းစပ္ယွက္ကာ ဟာဂါသည္ အသက္ ၈၆ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ အာဘရမ္အတြက္ အီစေမးလ္အမည္ ရွိေသာ သားေယာက်ၤားကို ဖြားျမင္ေပးေလသည္။ (ကမ္ၻာဦး ၁၆း၁၁)။ အာဘရမ္သည္ သားေယာက်ၤားကို ရရွိၿပီးေနာက္ ထာ၀ရဘုရားသခင္သည္လည္း အာဘရမ္ႏွင့္ ပဋိညာဥ္အသစ္ကို ထပ္မံျပဳေလသည္။ ထာ၀ရဘုရားသခင္က ““သင့္ကို လူမ်ဳိးတကာတို႕၏ ဖခင္”” ျဖစ္ေစေတာ္မူမည္။ ထို႕ေၾကာင့္ သင္၏အမည္ကီို အာဘရမ္မွ အာဘရဟမ္သို႕ ေျပာင္းလဲေခၚေ၀ၚရမည္ဟု မိန္႕ေတာ္မူ၏။ ဘုရားသခင္က ကာနန္ျပည္နယ္ကို အာဘရဟမ္ကို အပိုင္ေပးေတာ္မူသည္။ တဖန္ ဘုရားသခင္က အသက္ တစ္ရာ ရွိေနေသာ အာဘရဟမ္၏ အမ်ဳိးသမီးကို စာရိုင္ဟူေသာ အမည္မွ စာရာဟူေသာ အမည္ သို႕ ေျပာင္းလဲေခၚေ၀ၚေတာ္မူသည္။ ထိုသို႕ သူ၏ အမ်ဳိးသမီးအမည္ကို ေျပာင္းလဲေခၚေ၀ၚၿပီးေနာက္ အသက္ ၉၀ ရွိေနၿပီး သားသမီး မရႏိုင္ခဲ့ေသာ စာရာသည္လည္း ထာ၀ရဘုရား၏ တန္ခိုးေတာ္ျဖင့္ သားတစ္ေယာက္ကို ရလာသည္။ ၄င္းသား၏အမည္ကို ““အီဇက္”” ဟု နာမည္မွည့္ ေလ၏။ ထာ၀ရဘုရားသည္ အာဘရဟမ္၏ အမ်ဳိးအႏြယ္ကုိ သူ၏ တရား၀င္မယားျဖစ္ေသာ စာရာႏွင့္ရေသာ အီဇက္၌သာ တည္ေစေတာ္မူသည္။
၁၀။ အိမ္ေထာင္ရွိသူႏွင့္လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္း
အိမ္ေထာင္ရွိသူႏွင့္လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္းဆိုသည္မွာ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးသည္ အိမ္ေထာင္ရွိေသာ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး(၀ါ) ျပည့္တန္ဆာမႏွင့္ ခုိးေၾကာင္ ခိုး၀ွက္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ဆိုလိုသည္။ အိမ္ေထာင္ရွိေသာ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးႏွင့္ အိမ္ေထာင္မရွိေသာ အမ်ဳိးသမီးအၾကား လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို အိမ္ေထာင္ေရးျပင္ပတြင္ လိင္ဆက္ဆံျခင္း ၤသမညင္ငခေအငသည ဟုဆိုလိုသည္။ ထိုကဲ့သို႕ေသာ လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္းသည္ ႀကီးမားေသာ လူမႈေရးမွားယြင္းျခင္းႏွင့္ အျပစ္ႀကီး ျဖစ္ေပသည္။ မိုးဇက္ဥပေဒအရ ““ကိုယ့္ခင္ပြန္းမွတစ္ပါး အျခားေသာေယာက်ၤားႏွင့္မွားယြင္း၍ညစ္ညဴးျခင္း ရွိလွ်င္ က်ိန္ျခင္းေဘး ျဖစ္ေစေသာ ေရခါးကို ယဇ္ပုေရာဟိတ္ကိုယ္တိုင္ ကိုင္ရ မည္။ က်ိန္ျခင္းေဘး ျဖစ္ေစေသာ ေရခါးကို မိန္းမအား တိုက္ရမည္။ ထိုမိန္းမသည္ ေရခါးကို ေသာက္ၿပီးမွ သူ႕အထဲ၌ ေရ၀င္ၿပီး ခါးသျဖင့္ ၀မ္းေရာင္ျခင္း၊ ေပါင္ပိန္ျခင္းသို႕ ေရာက္၍ ထိုမိန္းမသည္ မိမိအမ်ဳိး၌ က်ိန္အပ္ေသာသူ ျဖစ္လိမ့္မည္ (ေတာလည္ရာ ၅း၁-၃၁)။
ရုပ္တုကိုးကြယ္ျခင္း၊ သူမ်ားကိုပစည္းကို လုိခ်င္တပ္မက္ျခင္းႏွင့္ မိမိ၏ဘာသာေရးယုံၾကည္မႈ ကို စြန္႕လႊတ္ျခင္းတို႕ကို ၀ိညာဥ္ေရးအရ လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္းဟု သမာက်မ္းစာထဲတြင္ ေခၚေ၀ၚထားေၾကာင္းကို ေတြ႕ရွိရသည္။ (ေယရမိ ၃း၆-၉ယ ေဟာေရွ ၁း၂း၃း၊ ဗ်ာဒိတ္ ၂း၂၂)
၁၁။ အိမ္ေထာင္ရွိသူႏွင့္လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္း
အိမ္ေထာင္ရွိသူႏွင့္လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္းဆိုသည္မွာ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးသည္ အိမ္ေထာင္ရွိေသာ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး(၀ါ) ျပည့္တန္ဆာမႏွင့္ ခုိးေၾကာင္ ခိုး၀ွက္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းကို ဆိုလိုသည္။ အိမ္ေထာင္ရွိေသာ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးႏွင့္ အိမ္ေထာင္မရွိေသာ အမ်ဳိးသမီးအၾကား လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို အိမ္ေထာင္ေရးျပင္ပတြင္ လိင္ဆက္ဆံျခင္း ၤသမညင္ငခေအငသည ဟုဆိုလိုသည္။ ထိုကဲ့သို႕ေသာ လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္းသည္ ႀကီးမားေသာ လူမႈေရးမွားယြင္းျခင္းႏွင့္ အျပစ္ႀကီး ျဖစ္ေပသည္။ မိုးဇက္ဥပေဒအရ ““ကိုယ့္ခင္ပြန္းမွ တစ္ပါး အျခားေသာေယာက်ၤားႏွင့္မွားယြင္း၍ညစ္ညဴးျခင္း ရွိလွ်င္ က်ိန္ျခင္းေဘး ျဖစ္ေစေသာ ေရခါးကို ယဇ္ပုေရာဟိတ္ကိုယ္တိုင္ ကိုင္ရ မည္။ က်ိန္ျခင္းေဘး ျဖစ္ေစေသာ ေရခါးကို မိန္းမအား တိုက္ရမည္။ ထိုမိန္းမသည္ ေရခါးကို ေသာက္ၿပီးမွ သူ႕အထဲ၌ ေရ၀င္ၿပီး ခါးသျဖင့္ ၀မ္းေရာင္ျခင္း၊ ေပါင္ပိန္ျခင္းသို႕ ေရာက္၍ ထိုမိန္းမသည္ မိမိအမ်ဳိး၌ က်ိန္အပ္ေသာသူ ျဖစ္လိမ့္မည္ (ေတာလည္ရာ ၅း၁-၃၁)။
ရုပ္တုကိုးကြယ္ျခင္း၊ သူမ်ားကိုပစည္းကို လုိခ်င္တပ္မက္ျခင္းႏွင့္ မိမိ၏ဘာသာေရးယုံၾကည္မႈ ကို စြန္႕လႊတ္ျခင္းတို႕ကို ၀ိညာဥ္ေရးအရ လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္းဟု သမာက်မ္းစာထဲတြင္ ေခၚေ၀ၚထားေၾကာင္းကို ေတြ႕ရွိရသည္။ (ေယရမိ ၃း၆-၉ယ ေဟာေရွ ၁း၂း၃း၊ ဗ်ာဒိတ္ ၂း၂၂)
၁၂။ ဆန္႕က်င္သူ
ေဟဘ႐ူးစကားအရ ဗိလနမ်ေမပ ကို ွေအေည ဆာတန္ဟု ေခၚဆိုသည္။ ဓမ္ၼရာဇ၀င္တတိယ ေစာင္ ၅း၄၊ ၁၁း၁၄၊၂၃၊ ၂၅) တို႕တြင္ ““ငါ၏ဘုရားသခင္ထာ၀ရဘုရားသည္ အရပ္ရပ္၌ ၿငိမ္၀ပ္မည္အေၾကာင္း စီရင္ေတာ္မူသျဖင့္ ရန္ဘက္ျပဳေသာသူ၊ ဆီးတားေသာသူ မရွိ””။ ““ထိုေနာက္ ထာ၀ရဘုရားသည္ ေရွာလမုန္၌ ရန္ဘက္ျပဳေသာသူ ဟာဒဒ္ကို ႏႈိးေဆာ္ေတာ္မူ ၏။ ထိုသူသည္ ဧဒုံရွင္ဘုရင္အမ်ဳိး ျဖစ္၏””။ ““ထိုသူသည္ ေရွာလမုန္လက္ထက္ကာလပတ္ လုံး အီစ္ၥေရးအမ်ဳိးကို ရန္ဘက္ျပဳ၏””။ ရွင္မာေတဦး ၅း၂၅၊ လုကား ၁၂း၅၈၊ တြင္ ““သင္သည္ သင္၏တရားၿပိဳင္ဖက္ႏွင့္အတူ တရားသူႀကီးထံသို႕ သြားေနစဥ္ သူႏွင့္ေၾကေအး မႈ ရေအာင္ လမ္းတြင္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ေလာ့။ ထိုသို႕မျပဳလွ်င္ သူသည္ သင့္ကို တရားသူ ႀကီးထံသို႕ ဆြဲ၍ေခၚသြားသျဖင့္ တရားသူႀကီးသည္ သင့္ကို မင္းမႈထမ္း၏လက္သို႕ အပ္လိမ့္ မည္။ မင္းမႈထမ္းသည္လည္း သင့္ကို ေထာင္ထဲ၌ ခ်ထားလိမ့္မည္””။
၁၃။ ေ႐ွ႕ေန
““ေ႐ွ႕ေန”” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေဟဘ႐ူးစကားျဖစ္ေသာ ဏေမေုူနအသ် ေ၀ါဟာရမွဆင္းသက္လာၿပီး၊ အဓိပ္ၸါယ္ကမူ၊ ““လူတစ္ဦးအတြက္ ေတာင္းပန္ေပးျခင္း၊ လူတစ္ဦးကို ကာကြယ္ေျပာဆိုေပးျခင္းျဖင့္ ႏွစ္သိမ့္မႈေပးျခင္း”” ဟု အနက္ရသည္။ ၄င္းအသုံးအႏႈန္းကို ခရစ္ေတာ္ဘုရားသခင္က သုံးစြဲခဲ့ၿပီး သန္႕ရွင္းေသာ၀ိညာဥ္ေတာ္ဘုရားအား ““ေရွ႕ေန”” ဟု အမည္မွည့္ေပးေတာ္မူ ခဲ့သည္ (ေယာဟန္ ၁၄း၁၆၊ ၁၅း၂၆၊ ၁၆း၇)။ ဂရိေ၀ါဟာရအရ ““ေရွ႕ေန”” ဟူသည္ ““ႏွစ္သိမ့္ေပးသူ”” ဟု အနက္ရသည္။ ၄င္းအသုံးအႏႈန္းသည္ ခရစ္ေတာ္ဘုရားအား ရည္ညြန္းေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္သည္ (ပထမေယာဟန္ ၂း၁)။
၁၄။ ဗနညသည ဧႏြန္
““ဧႏြန္”” ဟူေသာ အမည္သည္ ရွင္ေယာဟန္ ေဆးေၾကာျခင္းခံယူေသာေနရာ ျဖစ္သည္။ ၄င္း ““ဧႏြန္”” သည္ ဆာလင္ၿမိဳ႕ အနားတြင္ တည္ရွိၿပီး ဧႏြန္စမ္းေရဟု လူသိမ်ားသည္ (ရွင္ေယာဟန္ ၃း၂၃-၂၄)။
၁၅။ ႏွစ္သက္စုံမက္ျခင္း
““ႏွစ္သက္စုံမက္ျခင္း”” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ သမ္ၼာက်မ္းစာထဲတြင္မူ ““ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္ ဘုရားသခင္သည္ သူတို႕ကို ဂုဏ္သေရညိဳးေစေသာ ကိေလသာစိတ္သို႕ စြန္႕ပစ္ထားေတာ္မူျခင္း ျဖစ္၏။ သူတို႕ထဲမွ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ထုံးစံအတိုင္း ဆက္ဆံျခင္းအစား ဓမ္ၼ၁တာႏွင့္ဆန္႕က်င္ေသာ ဆက္ဆံျခင္းကို ျပဳၾက၏ (ေရာမ ၁း၂၆)။ ထို႕အျပင္ ““မေကာင္းမႈတမ္းတျခင္း”” ဟု ဖြင့္ဆိုထားသည္ (ေကာ္ေလာေဆ ၃ း ၅)။ ““သင္တုိ႕သည္ ေျမႀကီးေပၚ၌ရွိေသာအရာတို႕ကို စြဲလမ္းျခင္း မရွိဘဲ၊ အထက္အရပ္ ၌ရွိေသာအရာတို႕ကိုသာ စြဲလမ္းၾကေလာ့ (ေကာ္ေလာေဆ ၃ း ၂)။
၁၆။ ဗ္္ငညငအပ ေတာ္စပ္ျခင္း
ေတာ္စပ္ျခင္းဟု ဆိုရာတြင္ မိတ္ဖြဲ႕စည္းျခင္းျဖင့္ ေတာ္စပ္ျခင္း (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ဒုတိယေစာင္ ၁၈း၁) ထိမ္းျမားျခင္းျဖင့္ ေတာ္စပ္ျခင္းလည္း ရွိေပသည္ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ တတိယေစာင္ ၃း၁) ။ သို႕ေသာ္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းေၾကာင့္ ေဆြမ်ဳိးေတာ္စပ္ျခင္းကို အဆင့္ဆင့္ခြဲကာ ေဆြမ်ဳိးမေတာ္စပ္ႏိုင္ေအာင္ တားဆီးထားခ်က္မ်ားလည္း ရွိေပသည္ (ေတာလည္ရာက်မ္း ၁၈း၆-၁၇)။
၁၇။ ဒုကၡေ၀ဒနာ
ဒုက္ၡေ၀ဒနာသည္ လူတိုင္း ေတြ႕ႀကံဳရေသာ အရာျဖစ္သည္ (ဆာလံ ၃၄း၁၉) ဒုက္ၡေ၀ဒနာသည္ လူေကာင္းတို႕အတြက္ ျဖစ္သည္။ (ယာကုပ္ ၁း၂၊ ၃း၁၂၊ ၁ ေကာ္ရိန္ ၁၂း၇) ဒုက္ၡေ၀ဒနာသည္ ဘုရားသခင္၏ဘုန္းဂုဏ္ေတာ္တိုးတက္ရန္အတြက္ ျဖစ္သည္ (၂ ေကာ္ရိန္ ၁၂း၇-၁၀၊ ၁ေပ ၄း၁၄) ဒုက္ၡေ၀ဒနာသည္ ဘုရား၏လူမ်ဳိးေတာ္တို႕က စိတ္ရွည္စြာ ခံထမ္းၾကရေသာ ေ၀ဒနာ ျဖစ္သည္ (ဆာလံ ၉၄း၁၂၊ ပညာအလိမ္ၼာက်မ္း ၃း၁၂) ဒုက္ၡေ၀ဒနာသည္ ဘုရားသခင္ဆီမွ ေရာက္ရွိလာေသာ အရာ ျဖစ္သည္ၿပီး၊ ၄င္းေ၀ဒနာမ်ားကို ခရစ္ေတာ္၌ ခံထမ္းျခင္းအားျဖင့္ ထာ၀ရသုခကို ရရွိမည္ ျဖစ္သည္ (၂ ေကာ္ရိန္ ၄း၁၆-၁၈၊ ေရာမ ၈း၃၅-၃၉)။
၁၈။ အာဂါဘု
အာဂါဘု ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ခရစ္ေတာ္ေယဇူးဘုရား၏ တပည့္ေတာ္ အပါး ၇၀ ထဲက တစ္ပါး၏အမည္ ျဖစ္သည္။ ““ထိုသူတို႕ထဲမွ အာဂါဘုဟု ေခၚေသာ သူတစ္ေယာက္သည္ ထ၍ ကမာတစ္၀န္းလုံးတြင္ ႀကီးစြာေသာငတ္မြတ္ေခါင္းပါးျခင္း က်ေရာက္လိမ့္မည္ဟု ၀ိညာဥ္ေတာ္၏ ႏႈိးေဆာ္မႈျဖင့္ ႀကိဳတင္ေဟာေျပာခဲ့ၿပီး ထိုအမႈသည္ ကေလာဒီဦးဘုရင္လက္ထက္တြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့၏ (တမန္ေတာ္ ၁၁း၂၇-၂၈)””။ ““ငါတို႕သည္ ထိုအိမ္၌ ရက္အတန္ၾကာေနထိုင္လ်က္ရွိစဥ္ အာဂါဘု အမည္ရွိေသာ ပေရာဖက္တစ္ဦးသည္ ဂ်ဴေဒးယျပည္မွ ေရာက္လာခဲ့၏ (တမန္ေတာ္ ၂၁း၁၀-၁၂)””။
၁၉။ မီးလွ်ံ
ဗါေါ မီးလွ်ံ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို အာမလက္လူမ်ဳိးတို႕ထဲမွ ဘုရင္မ်ား၏ ဘြဲ႕နာမအျဖစ္ အသုံးျပဳခဲ့ၾကသည္။ ဥပမာေျပာရလွ်င္ အီဂ်စ္ဘုရင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေသာ ဖာေရာဘုရင္၏ ဘြဲ႕နာမ ျဖစ္သည္။ ဒုတိယအခ်က္က၊ ေတာလည္ရာက်မ္း (၂၄း၇) ကိုၾကည့္လွ်င္ ဗာလမ္က အာမလက္လူမ်ဳိးဘုရင္ကို ရည္ညြန္းေနသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ ““သူ၏ ရွင္ဘုရင္သည္ ဘာဂတ္မင္းထက္ ဘုန္းႀကီး၍ ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ခ်ီးေျမႇာက္ေသာ ႏိုင္ငံ ျဖစ္လိမ့္မည္၊ ေတာလည္ရာက်မ္း (၂၄း၇)။ တတိယအခ်က္က ““ေရွာလုသည္ ဟ၀ိလၿမိဳ႕မွစ ၍ အီဂ်စ္ျပည္တဘက္တခ်က္၌ ေနေသာ ရႈရၿမိဳ႕တိုင္ေအာင္ အာမလက္လူတို႕ကို လုပ္ႀကံေလ၏။ အာမလက္ရွင္ဘုရင္ အာဂတ္ကို အရွင္ဘမ္းမိ၏”” (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ပဌမေစာင္ ၁၅း၇)။ ကမ္ၻာဦးက်မ္းႏွင့္ ဓမ္ၼရာဇ၀င္ပဌမေစာင္မ်ားအရ၊ အာမလက္ဟူသည္ ခ်ဳိင့္၀ွမ္းတြင္ေနထိုင္သူ ဟု အနက္ရၿပီး အာမလက္သည္ ဧလိဖတ္၏သား၊ ဧေဆာ၏ ေျမး ျဖစ္သည္ (ကမ္ၻာဦးက်မ္း ၃၆း၁၂)။
၂၀။ လူမ်ဳိးအမည္
ဗါေါငအန ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ လူမ်ဳိးအမည္ ျဖစ္သည္။ အက္စတာ၀တ္ၳဴ ၃း ၁ ကို ဖတ္ရႈလွ်င္၊ ထိုေနာက္မွ ရွင္ဘုရင္ အာေရႊ႐ုသည္ အာဂတ္အမ်ဳိး၊ ဟေမ္ၼဒါသသား ဟာမန္ကို ခ်ီးေျမႇာက္၍ အထံေတာ္၌ ရွိေသာ မူးမတ္အေပါင္းတို႕ထက္ သာ၍ ျမင့္ျမတ္ေသာ ေနရာကို ေပးေတာ္မူ၏။
၂၁။ သေဘၤာမဟူရာ
ဗါေအန ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ဂရိစကားမွ ဆင္းသက္လာၿပီး အနက္အဓိပ္ၸါယ္မွာ စီစာလီနားက အာခ်ာတိတ္ပင္လယ္ထဲတြင္ ေတြ႕ရွိရေသာ ေက်ာက္တစ္မ်ဳိး၏အမည္ ျဖစ္သည္။ ၄င္းေက်ာက္ကို ဓမ္ၼေဟာင္းေခတ္က ရဟန္းအႀကီးအကဲသည္ သကၤန္း အေပၚထပ္တြင္ ၀တ္ဆင္ရေသာ ဆြဲႀကိဳးတြင္ ထည့္ထားရေသာ အဖိုးတန္ေက်ာက္ (သေဘၤာမဟူရာ) ကို ဆိုလိုသည္။ (ထြက္ေျမာက္ရာက်မ္း ၂၈ း ၁၉)။
၂၂။ အသက္၊ ႏွစ္အပိုင္းအျခား
ဗါန ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ လူတစ္ေယာက္၏ လူ႕သက္တမ္းကို ေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လူတစ္ေယာက္၏ ဘ၀ရင့္က်က္ ျခင္းကို ေျပာဆိုျခင္း၊ ေနာက္ဆံုးေသဆုံးမည့္အခ်ိန္ကာလကို ေျပာဆိုျခင္း၊ လူမ်ဳိး၏ မ်ဳိးဆက္ကာလကို ေျပာဆိုျခင္း တိုျဖစ္ၾကေပသည္။ ယာကုပ္သည္ အီဂ်စ္ျပည္၌ ဆယ္ခုႏွစ္ႏွစ္ အသက္ရွင္၍ အသက္ႏွစ္ေပါင္း တရာေလးဆယ္ခုႏွစ္ႏွစ္ ရွိသတည္း (ကမ္ၻာဦး ၄၇ း ၂၈၊) သူသည္ အသက္အရြယ္ႏွင့္ျပည့္စုံပါ၏။ သူ႕ကို ေမးၾကပါေလာ့။ ေယာဟန္ ၉ း ၂၁)။ သင္၏အသက္သည္ မြန္းတည့္အေရာင္ထက္ ထြန္းလင္းလိမ့္မည္။ ယခုေမွာင္မွိက္ေသာ္လည္း နံနက္ကဲ့သို႕လင္းလိမ့္မည္။ (ေယာဘ ၁၁ း ၁၇)။ ထိုသခင္အားျဖင့္ ငါတို႕၌ ေက်းဇူးျပဳ၍ ေက်းဇူးေတာ္၏ အလြန္ႂကြယ္၀ျခင္းကို ေနာင္ကပ္ကာလတို႕၌ ထင္ရွားေစမည္အေၾကာင္း တည္း (ဧဖက္ ၂ း ၇)။
၂၃။ အာဂိ
ဗါနန အာဂိဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ရွမ္ၼ၏ ထြက္ေျပးသိမ္းေရွာင္ေသာဖခင္ ျဖစ္သည္။ သူသည္ ေဒးဗစ္ဘုရင္၏ လက္႐ုံးေတာ္ မ်ားထဲက တစ္ေယာက္အပါအ၀င္ ျဖစ္သည္ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ဒုတိယ ၂၃ း ၁၁)။
၂၄။ ေ၀ဒနာ၊ နာက်င္ျခင္း
ဗါသညပ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ သမ္ၼာက်မ္းစာထဲတြင္မူ၊ လက္ရွိကာလ၌ နတ္ဆိုးနတ္မိစမ်ားႏွင့္ ဆန္႕က်င္ဖက္ျပဳၿပီး ႐ုန္းကန္ကာ တရားအားထုတ္ျခင္းကို ဆိုလိုသည္။ ဗါသညပ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို သမ္ၼာသစ္က်မ္းစာထဲတြင္သာ တစ္ခါမွ် (လုကား ၂၂ း ၄၄) သုံးထားသည္ကို ေတြ႕ရွိရၿပီး ခရစ္ေတာ္ေယဇူးဘုရား၏ ေဂ်စမာနီဥယ်ာဥ္ထဲတြင္ အရွင္ျမတ္၏ ေနာက္ဆုံးအခ်ိန္ ေခၽြးေယာထြက္ၿပီး ဆုေတာင္းေနခ်ိန္ကို မီးေမာင္းထိုးျပျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ ဗါသညပ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ်အမငလန ဟူေသာ အဓိပါယ္ကို သေဘာေဆာင္ၿပီး ခက္ခဲေသာေနရာ (၀ါ) အေျခအေနတစ္ခုထဲသို႕ ၀င္ေရာက္ရင္ဆိုင္ရန္ ျပင္ဆင္ျခင္းကို ဆိုလို ျဖင္း (လုကား ၂၃း ၂၄) ျဖစ္သည္။
၂၅။ စိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ေမြးျမဴျခင္း
ဗါမငခကူအကမန ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေျမႀကီးေပၚ၌ ထြန္ယက္စိုက္ပ်ဳိးျခင္းႏွင့္ ေမြးျမဴျခင္းတို႕ကို ဆိုလိုသည္။ အီဂ်စ္လူမ်ဳိး မ်ားသည္ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းတြင္ အထူးကၽြမ္းက်င္ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ အစ္ၥေရးလူမ်ဳိးမ်ားက ကတိထားရာေဒသသို႕ ၀င္ေရာက္ လာၾကေသာအခါ သူတို႕၏ စိုက္ပ်ဳိးေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္း၌ အထူးကၽြမ္းက်င္ျခင္းသည္ ပိုမိုထြန္းေျပာင္လာေတာ့သည္။ စိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ေမြးျမဴျခင္းတို႕သည္ မိုးဇယ္ လူမ်ဳိးတုိ႕၏ ဓနသဟာယအုတ္ျမစ္အဆင့္သို႕ ေရာက္သြားေတာ့သည္။ ပါလစ္ၥတိုင္း ေဒသတြင္ ေတြ႕ရွိေသာ စိုက္ပ်ဳိးခ်ိန္ကာလမ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားသည္။ (၁)။ မ်ဳိးခ်ခ်ိန္ကာလ၊ (၂)။ မမွည့္သည့္ကာလ (၃)။ အေအးပိုင္းကာလ (၄)။ ရိတ္သိမ္းခ်ိန္ကာလ (၅)။ ေႏြရာသီခ်ိန္ (၆)။ ပူစပ္ပူေလာင္ေသာ ကာလ တို႕ျဖစ္ၾကသည္။
၂၆။ ပထမေျမာက္ အာဂရိပါ
ဗါမငစစေ ႈ ပထမေျမာက္ အာဂရိပါ သည္ ေဟရုဒ္ဘုရင္၏ ေျမးေယာက်ၤား၊ အာရီစ္တိုဘူလူးစ္ႏွင့္ ဘတ္နီစ္တို႕၏ သား ျဖစ္သည္။ ေရာမဘုရင္၊ ကာလီကူလာက သူ႕ကို ေဟရုစ္ဘုရင္ဟူေသာ ဘြဲနာမျဖင့္ ဖီလစ္၏နယ္ေျမမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ရေသာ ပထမဆုံးေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအျဖစ္ ခန္႕အပ္ထားသည္။ ပထမေျမာက္ အာဂရိပါ သည္ ေရွးဦးခရစ္ယာန္မ်ားကို ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္ ခဲ့သူ ျဖစ္ၿပီး ရဟႏ္ၱာယာကုပ္ကို သတ္ျဖတ္သူႏွင့္ ရဟႏ္ၱာေပတရုကို ေထာင္ခ်ခဲ့သူ ျဖစ္သည္ (တမန္ေတာ္ ၁၂ း ၁-၄)။ ပထမေျမာက္ အာဂရိပါ သည္ မိမိခႏ္ၶာကိုယ္တြင္ ေလာက္ေကာင္မ်ား က်၍ ေသဆုံးေလ၏ (တမန္ေတာ္ ၁၂ း ၂၃)။
၂၇။ ဒုတိယေျမာက္ အာဂရိပါမင္း
ဗါမငစစေ ႈႈ ဒုတိယေျမာက္ အာဂရိပါမင္းသည္ ေဟရုဒ္ဘုရင္၏ ေျမးေယာက်ၤား၊ အာရီစ္တိုဘူလူးစ္ႏွင့္ ဘတ္နီစ္တို႕၏ သား ျဖစ္သည္။ သူသည္ ေအဒီ ၂၇ တြင္ ေရာမၿမိဳ႕တြင္ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ သူသည္ ဘတ္နီစ္ႏွင့္ဒရူစီလာတို႕၏ အစ္ကို ျဖစ္ၿပီး အင္ပါရာ ကေလာ္ဒီအူးစ္ ဘုရင္ (ေအဒီ ၄၈) က သူ႕အား ေဂ်ရုစလင္ၿမိဳ႕ေတာ္၏ ဗိမာန္ေတာ္ကို ႀကီးၾကပ္ေသာရာထူးကို အပ္ႏွင္းၿပီးေနာက္ ေအဒီ ၅၀ ခုႏွစ္တြင္မူ ခ်ားလ္စီစ္ၿမိဳ႕၏ ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္အျဖစ္ ခန္႕အပ္လိုက္သည္။ ထိုေနာက္ သူသည္ ဘုရင္အဆင့္သို႕ ခ်ီးေျမႇာက္ျခင္း ခံရၿပီး ဖီလစ္ႏွင့္လီစာနီယားေဒသတို႕၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအျဖစ္ ခန္႕အပ္ျခင္း ခံရသည္ (တမန္ေတာ္ ၂၅ း ၁၃၊ ၂၆ း ၂ ၊ ၇)။ ရဟႏ္ၱာေပါလူးသည္ ဒုတိယေျမာက္ အာဂရိပါ ဖီလစ္ႏွင့္လီစာနီယားေဒသတို႕၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအျဖစ္ ခန္႕အပ္ျခင္း မခံရမီတြင္ ၄င္းၿမိဳ႕မ်ားတြင္ တရားေဒသနာေတာ္ကို ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။ ဒုတိယေျမာက္ အာဂရိပါသည္ ကာမဂုဏ္လုိက္စားသူအျဖစ္ နာမည္ႀကီးကာ အသက္ ၇၀ ေက်ာ္၊ ေအဒီ ၁၀၀ တြင္ ရာထူးၿပိဳင္ပြဲအၾကားတြင္ ေရာမၿမိဳ႕၌ ေသဆုံးခဲ့သည္။
၂၈။ အဖ်ား (ဖ်ားနာျခင္း)
ဗါကန အဖ်ား (ဖ်ားနာျခင္း) ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ၀တ္ျပဳရာက်မ္း (၂၆ း ၁၆) တြင္ အသုံးျပဳထားေတာ္မူသည္ကို ေတြ႕ရွိရၿပီး ေဟဘရူးစကားျဖစ္ေသာ ဳေိိေ့ဒေအ့ မွ ဆင္းသက္လာၿပီး အနက္သည္ကား မီးလွ်ံ၊ ေလာင္ကၽြမ္းေနေသာ အပူခ်ိန္ကို ဆိုလိုသည္။ တရားေဟာရာက်မ္း ၂၈ း ၂၂ တြင္လည္း ““ထာ၀ရဘုရားသည္ သင့္ကိုတူလာ၊ ဖ်ားနာ၊ ဒလခက္နာ၊ ခရခရနာျဖင့္ ၄င္း၊ ထားေဘး၊ ေလထိ၍အပင္ေသေဘး၊ အရည္ယို၍ အပင္ေသေဘးျဖင့္၄င္း ဒဏ္ခတ္ေတာ္မူ၍ သင္သည္ မပ်က္စီးမွီတိုင္ ေအာင္ ထိုေဘးတို႕သည္ လိုက္ၾကလိမ့္မည္””။
၂၉။ အာဂု
ဗါကမ အာဂု ဟူေသာ ေ၀ါဟရသည္ လူနာမည္ ျဖစ္ၿပီး လိုက္စုစည္းသူ၊ ေကာက္ခံသူအျဖစ္သာ သိရွိရသည္။ အာဂုအေၾကာင္းကို ပညာအလိမာက်မ္း အခန္းႀကီး ၃၀ တစ္ခုလုံးတြင္ ဖတ္ရႈေလ့လာႏိုင္သည္။
၃၀။ အ
ဗ့ အ ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ အေမဠိတ္စကားျဖစ္ၿပီး ၀မ္းနည္းပူေဆြးေသာအခ်ိန္တြင္ အသုံးျပဳရသည္။ ဆာလံ ၃၅ း ၂၅ ကို ဖတ္ရေသာ္ ““အဲ၊ ငါတို႕အလိုျပည့္စုံၿပီဟု မေအာက္ေမ့ႏွင့္””။ ေဟရွာယ ၁ း ၂၄ တြင္ ““အဲ၊ ငါ့တဘက္၌ ေနေသာသူတို႕ကို ပယ္ရွားၿပီးမွ ငါခ်င္ရဲေျပမည္။ ကိုယ္အဘို႕ကိုေစာင့္၍ ငါ့ရန္သူတို႕ကို အျပစ္ႏွင့္ အေလ်ာက္စီရင္မည္””။ မာကု ၁၅ း ၂၉ တြင္ ““ဟဲ့၊ ဗိမာန္ေတာ္ကို ၿဖိဳဖ်က္၍ သုံးရက္အတြင္းတြင္ တည္ေဆာက္ျပန္ေသာသူ”” ဟု ေတြ႕ရွိရမည္ ျဖစ္သည္။
၃၁။ အာဟပ္
ဗ့ေစ အာဟပ္သည္ ၾသမ္ရီ၏ သားေတာ္ ျဖစ္ေတာ္မူသည္။ ၾသမ္ရီသည္ အသက္ ၃၁ ႏွစ္အရြယ္တြင္ အီစ္ၥေရးတိုင္းျပည္ကို ၁၂ ႏွစ္တိုင္ နန္းထိုင္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ၾသမ္ရီ ေသဆုံးၿပီးေနာက္ သားေတာ္ျဖစ္ေတာ္မူေသာ အာဟပ္သည္ အသက္ေတာ္ ၃၈ ႏွစ္အရြယ္တြင္ အီစ္ၥေရးတိုင္းျပည္ကို ၂၂ ႏွစ္တိုင္တိုင္ နန္းထိုင္ေတာ္မူသည္။ သူသည္ စီဒုိနီယားလူမ်ဳိးတို႕ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေတာ္မူေသာ ဘုရင္အဲဒ္ဘလ္၏ သမီးေတာ္ကို လက္ထပ္ေတာ္မူခဲ့သည္။ သူသည္ ဗာလဘုရားကို ကိုးကြယ္သည့္အျပင္ ဗာလဘုရား၏ဗိမာန္ ေတာ္၌ ဗာလဘုရားအဖို႕ ယဇ္ပလင္ကို တည္၏။ ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ၁၆ း ၁၅ – ၂၁) အာဟပ္သည္ ေကာက္က်စ္ယုတ္မာေသာ ဘုရင္အျဖစ္ ရည္ညြန္းျခင္းကို ခံရသည္ (ရာဇ၀င္ဒုတိယ ၂၂ း ၃၊) အေၾကာင္းမူကား၊ သင္သည္ ၾသမရိမင္း၏ စီရင္ထုံးဖြဲ႕ အခ်က္ကို႕ကို၄င္း၊ အာဟပ္မင္းမ်ဳိး က်င့္ေသာ အက်င့္ရွိသမွ်ကို၄င္း က်င့္ေစာင့္၍ သူတို႕၏ တိုက္တြန္းရာသို႕ လိုက္တတ္၏။ သို႕ျဖစ္၍ သင့္ကို ငါသုတ္သင္ပယ္ရွား၍ ၿမိဳ႕သားတို႕ကို ဆဲေရးရာ ျဖစ္ေစသျဖင့္ သင္သည္ ငါ၏လူတို႕ကဲ့ရဲ႕ျခင္းကို ခံရမည္။ (မိက္ၡာ ၆ း ၁၆)
၃၂။ အာဟားေဆြ႐ုစ္
ဗ့ေ်ကနမက် အာဟားေဆြ႐ုစ္သည္ မိေဒစ္အမ်ဳိးျဖစ္ၿပီး ခ်ာလ္ဒီယန္းတိုင္းျပည္ကို စိုးစံေတာ္မူခဲ့သည္။ သူ၌ သားေတာ္ထြန္းကား ၿပီး အမည္မွာ ဒါရီအူးစ္ ျဖစ္သည္။ (ဒံေယလ ၉ း ၁-၃)။ အာဟားေဆြ႐ုစ္သည္ ဂရိတိုင္းျပည္ကို စစ္အင္အား ႏွစ္သန္းေက်ာ္ျဖင့္ ခ်ီတက္သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ စစ္သား ငါးေထာင္ေက်ာ္သာ သူႏွင့္ျပန္လာခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
၃၃။ အာဟာဗာ ေခ်ာင္း (၀ါ) ၿမိဳ႕
ဗ့ေလေ အာဟာဗား ဟူေသာ ေ၀ါဟရသည္ ေခ်ာင္း (၀ါ) ၿမိဳ႕အမည္ ျဖစ္သည္။ (ဧဇရ ၈ း ၂၁၊ ၂၅)။ ၄င္းေခ်ာင္း၏ အနားတြင္ ဘာဘီလုံၿမိဳ႕မွ ေဂ်ရုစလင္ၿမိ႕သို႕ ျပန္လာၾကေသာ ျပည္ေျပးဂ်ဴးလူမ်ဳိးမ်ား စုစည္းရာ ေနရာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ယခုေခတ္တြင္ မူ၊ ၄င္းေခ်ာင္း (၀ါ) ၿမိဳ႕ကို ဟစ္ဟု ေခၚဆိုၾကေလေတာ့သည္။ အာဟာဗားၿမိဳ႕သည္ ဒမတ္စကစ္ၿမိဳ႕၏ အေရွ႕ဖက္ တြင္ တည္ရွိသည္။
၃၄။ အာဟ (စ္)
ဗ့ေဖ အာဟ(စ္) ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ ပိုင္ဆိုင္သူဟု အနက္ရသည္။ ဗ့ေဖ အာဟ(စ္)၊ ဂၽြန္နာသန္၏ သားေျမး ျဖစ္သည္ (ပထမ ရာဇ၀င္ ၈ း ၃၅၊ ၉ း ၄၂)။ သူသည္ ဂ်ဴဒတိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ဂ်ဳိတမ္ဘုရင္၏သားႏွင့္ထီးနန္းဆက္ခံေသာဘုရင္ ျဖစ္သည္။ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္စတုတ္ၳေစာင္ အခန္းႀကီး ၁၆၊ ေဟရွာယ ၇း၉၊ ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ဒုတိယေစာင္ အခန္းႀကီး ၂၈) သူသည္ ဘုရားမဲ့ေသာ ရုပ္၀တ္ၳဳမ်ားကို ကိုးကြယ္ေသာ ဓေလ့ကို အသက္သြင္းသူ ျဖစ္သည္။ (ေဟရွာယ ၈း၁၉၊ ၃၈း၈) သူသည္ ခရစ္ေတာ္မေမြးဖြားမီ ဘီစီ ၇၄၀ – ၇၂၄ အတြင္း ထီးနန္းစံခဲ့ၿပီးေနာက္ အသက္ေတာ္ ၃၅ ႏွစ္တြင္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည္။ သူသည္ ေကာက္က်စ္ယုတ္မာသူျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သူ၏ ရုပ္အေလာင္းကို ဘုရင္မ်ားကို ျမႇပ္ႏွံေသာ သခ်ႋင္းတြင္ ျမႇပ္ႏွံျခင္း မခံရေပ။ သူ၏အရိုက္အရာကို မိမိ၏သားေတာ္ ျဖစ္ေတာ္မူေသာ ဟဲေဇကီယားဆိုသူက ဆက္ခံခဲ့သည္။
၃၅။ အဟာဇီယား
ဗ့ေဖငေ့ အဟာဇီယားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္ကာ အာဟပ္၏သားေတာ္ႏွင့္အာဟပ္ကိုဆက္ခံသူ ျဖစ္သည္။ သူသည္ မိမိဖခင္၏ေကာက္က်စ္ယုတ္မာေသာ လမ္းစဥ္ကို လိုက္ေလွ်ာက္သူ ျဖစ္သည္။ သူ၏ထီးနန္းအခ်ိန္၌ ေမာဘလူမ်ဳိးတို႕၏ ေတာ္လွန္ျခင္းကို ခံရသည္။ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္စတုတ္ၳေစာင္ ၃ း ၅-၇) သူသည္ ထီးနန္းကို တစ္ႏွစ္မွ်သာ ဆက္ခံခဲ့သည္။
၃၆။ အဟိအံ
ဗ့ငော အဟိအံဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္ကာ သူသည္ ေဒးဗစ္ဘုရင္၏ သူရဲေကာင္းစစ္သည္ေတာ္ (၃၀) ထဲက စစ္သည္ေတာ္တစ္ဦး၏ အမည္ ျဖစ္သည္။ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ဒုတိယေစာင္ ၂၃ း ၃၃) (ဒုတိယရာဇ၀င္ ၁၁ း ၃၅)
၃၇။ အေဟဇာ
ဗ့ငနဖနမ အေဟဇာ ဟူေသာအနက္သည္ ““အက်ဳိးျပဳတတ္သူ”” ဟု အနက္ရသည္။ အေဟဇာသည္ အမိရွဒြဲ၏သား ျဖစ္သည့္အျပင္ ဒါန္လူမ်ဳိးတို႕၏ဗိုလ္ ျဖစ္သည္။ သူ၏လက္ေအာက္တြင္ စစ္သည္ေပါင္း ေျခာက္ေသာင္းႏွစ္ေထာင္ခုႏွစ္ရာ ရွိသည္။ ေနာက္ဆုံးတပ္ တည္းဟူေသာ ဒန္တပ္အစဥ္အတိုင္း အလုံးအရင္းတို႕သည္ အလံႏွင့္တကြ ခ်ီသြားၾက၏။ ဒန္တပ္ကို အမိရွဒြဲသား အေဟဇာက အုပ္စိုးရ၏။ (ေတာလည္ရာက်မ္း ၁း၁၂၊ ၂း၂၅၊ ၁၀း၂၅)
ဒါ၀ိတ္္သည္ ကိရွ၏ သားေရွာလုကို ေရွာင္၍ ဇိကလတ္ၿမိဳ႕၌ေနစဥ္၊ သူ႕ဘက္သို႕၀င္စားလာေသာသူ၊ ေလးလက္နက္ကို ေဆာင္ၿပီး လက်ၤာလက္ လက္၀ဲလက္မေရြး၊ ေက်ာက္ႏွင့္ျမားကို ပစ္တတ္ေသာစစ္သူရဲႀကီး၊ ေရွာလုေပါက္ေဘာ္ ဗင္ဂ်ာမိန္အမ်ဳိးသားဟူမူကား၊ အႀကီးအကဲ အေဟဇာ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ပဌမေစာင္ ၁၂း၁-၃)။
၃၈။ အဟိဟုဒ္
ဗ့င့ကိ အဟိဟုဒ္ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္ၿပီး ေဗလာ၏သား၊ ဗင္ဂ်ာမိန္၏သား ျဖစ္ေတာ္မူသည္။ ေဟဘရူး စကားတြင္မူ အဟိဟုဒ္ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ ဂ်ဴဒ၏အစ္ကိုဟု အနက္ရသည္။ အဟိဟုဒ္သည္ အာရွာအမ်ဳိးကို အုပ္စိုးေသာသူ ျဖစ္ၿပီး ခါနန္ျပည္၌ အစ္ၥေရးအမ်ဳိးသားတို႕အား အေမြေျမကို ေ၀ေပးေစျခင္းဌာ ထာ၀ရဘုရား ခန္႕ထားေတာ္မူေသာသူ ျဖစ္သည္။ (ေတာလည္ရာက်မ္း ၃၄း၂၇-၂၉)
၃၉။ အဟိယ
ဗ့ငျေ့ အဟိယဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္ၿပီး ေဗလာ၏သားထဲက တစ္ေယာက္အပါအ၀င္ ျဖစ္သည္။ သူသည္ ေဂ်ရမိလ္၏သားငါးဦးထဲက တစ္ဦးအပါအ၀င္ျဖစ္ၿပီး ဂ်ဴဒ၏ ေျမးေယာက်ၤား ျဖစ္သည္။ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ပထမေစာင္ ၂း၂၅၊ ၈း၇)
ထို႕အျပင္ အဟိယဆိုသူသည္ အဟိတုပ္၏သားနာမည္ေလး ျဖစ္သည္ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ပထမေစာင္ ၁၄း၃)။ ရွင္ဘုရင္သည္ အဟိတုပ္၏သား ယဇ္ပုေရာဟိတ္ အဟိမလက္ႏွင့္သူ၏ အေဆြအမ်ဳိးတည္းဟူေသာ ေနာ(ဘ္) ၿမိဳ႕တြင္ေနေသာ ယဇ္ပုေရာဟိတ္ အေပါင္းတို႕ကို ေခၚ၍ သူတို႕သည္ အထံေတာ္သို႕ ေရာက္လာၾက၏ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ပထမေစာင္ ၂၂း၁၁)။
ေလ၀ိသားတို႕တြင္ အဟိယသည္ ဘုရားသခင္၏အိမ္ေတာ္ဘ႑ာႏွင့္ ပူေဇာ္ေသာဘ႑ာမ်ားကို အုပ္ရ၏။ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ပထမေစာင္ ၂၆း၂၀)။ အဟိယသည္ ေဆာ္လမုန္ဘုရင္၏ အတြင္း၀န္မ်ားထဲက တစ္ဦးအပါအ၀င္ ျဖစ္သည္ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ တတိယေစာင္ ၄း၁-၅)။ ရွိေလာၿမိဳ႕သား အဟိယသည္ ၀တ္လုံသစ္ႏွင့္ကိုယ္ကိုၿခံဳလ်က္ ေယေရာေဗာင္ကို ႀကိဳဆို၍ လယ္ျပင္၌ ထိုသူႏွစ္ေယာက္တည္း ရွိစဥ္အခါ၊ အဟိယသည္ မိမိ၀တ္ေသာ ၀တ္လုံသစ္ကိုကိုင္၍ ဆယ္ႏွစ္ပိုင္းဆုတ္ျဖတ္သည္ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ပထမေစာင္ ၁၁း၂၉)။ ေယေရာေဗာင္၏သား အဘိယသည္ နာေသာေၾကာင့္ ေယေရာေဗာင္သည္ မိမိ၏မယားကိုေခၚ၍ သင္သည္ ေယေရာေဗာင္၏မယားျဖစ္သည္ကို အဘယ္သူမွ် မသိေစျခင္းဌာ ျခားနားေသာအဆင္းအေရာင္ကို ေဆာင္ၿပီးလွ်င္ ရွိေလာၿမိဳ႕သို႕ ထသြားပါေလာ့။ ငါသည္ ဤလူမ်ဳိးကို စိုးစံရမည့္အေၾကာင္းကို ျပေသာ ပေရာဖက္ အဟိယသည္ ထိုၿမိဳ႕၌ ရွိ၏ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ပထမေစာင္ ၁၄း၁-၄)။
၄၀။ အဟိကံ
ဗ့ငုော အဟိကံဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္ၿပီး အဟိကံသည္ ယဇ္ပုေရာဟိတ္ျဖစ္ေသာ ရွာဖန္၏သား ျဖစ္သည္။ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ပထမေစာင္ ၂၂း၁၂၊ ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ဒုတိယ ၃၄း၂၀)။ ေယရမိသည္ ကိုယ္ရံေတာ္မွဴးထံမွမထြက္မွီ၊ ကိုယ္ရံေတာ္မွဴးက ဗာဗိလုန္ရွင္ဘုရင္သည္ ဂ်ဴဒျပည္နယ္တြင္ ၿမိဳ႕အုပ္အရာ၌ ခန္႕ထားေတာ္မူေသာ ရွာဖန္၏သားျဖစ္ေသာ အဟိကံ၏သား ေဂဒလိထံ သို႕ျပန္၍ ျပည္သားမ်ားႏွင့္အတူေနပါေလာ့ဟု ဆိုလ်က္၊ စားစရိတ္ႏွင့္လက္ေဆာင္ကိုေပး၍ လႊတ္လိုက္ေလ၏ (ေယရမိ ၄၀း၅)။ သို႕ေသာ္လည္း၊ ရွာဖန္၏သား အဟိကံသည္ ေယရမိကို မစေသာေၾကာင့္၊ အေသခံေစျခင္းဌါ လူမ်ားတို႕လက္သို႕ မအပ္ရ (ေယရမိ ၂၆း၂၄)။
၄၁။ အဟိမတ္စ္
ဗ့ငာေေဖ အဟိမတ္စ္ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္ၿပီး အဟိမတ္စ္သည္ ဇာဒုတ္၏သား၊ ျမင့္ျမတ္ေသာ ရဟန္းတာ၀န္တြင္ ဇာဒုတ္ကို ဆက္ခံေသာသူ ျဖစ္သည္။ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ပထမေစာင္ ၆ း ၈)။ အဟိမတ္စ္သည္ အပ္ရွလုန္ကို ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ခ်ိန္တြင္ ဒါ၀ိတ္မင္းႀကီးဖက္မွ ရပ္တည္ေပးသူ ျဖစ္သည့္အျပင္ ေဂ်ရုစလင္ၿမိဳ႕တို႕ ခ်ီတက္လာေသာ အပ္ရွလုန္၏ သတင္းေကာင္းကို ပါးရာတြင္ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္သူအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ဒုတိယေစာင္ ၁၅ း၂၄-၃၇၊ ၁၇ း ၁၅-၂၁)။ ““ကင္းေစာင့္ကလည္း ေရွ႕လာေသာသူ၏ေျပးျခင္းသည္ ဇာဒုတ္၏သား အဟိမတ္စ္ ေျပးျခင္းႏွင့္တူသည္ကို ကၽြန္ေတာ္ ထင္ပါသည္ဟု ေလွ်ာက္ေသာ္ ရွင္ဘုရင္က သူသည္ လူေကာင္းျဖစ္၏။ ေကာင္းေသာသိတင္း ပါလိမ့္မည္ဟု အမိန္႕ရွိျပန္၏။ အဟိမတ္စ္ကလည္း ခ်မ္းသာရပါ၏ဟု ဟစ္လ်က္ ရွင္ဘုရင္ေရွ႕ေျမေပၚမွာ ျပပ္၀ပ္လ်က္၊ အရွင္မင္းႀကီးကို ပုန္ကန္ေသာ လူတို႕ကို အပ္ေတာ္မူေသာ ကိုယ္ေတာ္၏ဘုရားသခင္ ထာ၀ရဘုရားသည္ မဂၤလာရွိေတာ္မူေစသတည္းဟု ေလွ်ာက္ေလ၏”” (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ဒုတိယေစာင္ ၁၈ း ၁၉-၃၃အထိ ဖတ္႐ႈရန္)။
၄၂။ အဟိမန္
ဗ့ငာေည အဟိမန္ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္သည္။ ““ေတာင္မ်က္ႏွာ၌ေရွာက္သြား၍ အာနကင္အမ်ဳိးသား အဟိမန္၊ ေရွရွဲ၊ တာလမဲေနေသာ ေဟျဗဳန္ၿမိဳ႕သို႕ ေရာက္ၾက၏။ ေတာလည္ရာ ၁၃ း၂၁-၂၂)””။ ““ထိုၿမိဳ႕ထဲက ကာလက္သည္ အာနကသားသုံး ေယာက္၊ ေရွရွဲ၊ အဟိမန္၊ တာလာမဲတို႕ကို ႏွင္ထုတ္ေသာ (ေယာရႈမွတ္စာ ၁၅ း ၁၄)””။ ““ယုဒမ်ဳိးသည္ ကိရယသာဘအမည္ေဟာင္း ရွိေသာ ေဟျဗဳန္ၿမိဳ႕၌ေနေသာ ခါနနိလူတို႕ရွိရာသို႕ခ်ီသြား၍ ေရွရွဲ၊ အဟိမန္၊ တာလာမဲတို႕ကို လုပ္ႀကံၾက၏။ တရားသူႀကီး ၁ း ၁၀-၁၂)””။ အဟိမန္သည္ ႏွင္ထုတ္ျခင္းခံရၿပီးေနာက္ ဗိမာန္ေတာ္၏တံခါးေစာင့္မ်ားထဲက တစ္ဦးအပါအ၀င္ ျဖစ္သည္ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ပထမေစာင္ ၉ း ၁၇-၁၈)။
၄၃။ အဟိမိလက္
ဗ့ငာနူနခ့ အဟိမိလက္ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္သည္။ အဟိမိလက္သည္ အဟိတုပ္၏သား၊ အဗ်ာသ၏ ဖခင္ ျဖစ္သည္ (ဓမ္ၼရာ၀င္ ပထမေစာင္ ၂၂ း ၂၀-၂၃)။ အဟိတုပ္၏သား ဇာဒုတ္ႏွင့္အဗ်ာသာ၏သား အဟိမလက္သည္ ယဇ္ပုေရာဟိတ္ ျဖစ္၏။ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ပထမေစာင္ ၁၈ း ၁၆)။ သို႕ေသာ္ အဟိမိလက္ဟူေသာ နာမည္သည္ အဟိယဟူေသာ နာမည္ႏွင့္ အတူတူ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ (ဓမ္ၼရာ၀င္ ပထမေစာင္ ၁၄ း ၃) အေၾကာင္းရင္းကား အဟိတုပ္၏သား အဟိယလည္း ရွိ၏ ဟု က်မ္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
““ ဒါ၀ိဒ္သည္ ယဇ္ပုေရာဟိတ္ အဟိမလက္ ရွိရာေနာဗၿမိဳ႕သို႕ေရာက္၍ အဟိမလက္သည္ ဒါ၀ိဒ္ႏွင့္ေတြ႕ေသာအခါ ေၾကာက္၍ သင္သည္ လူတေယာက္မွ်မပါဘဲ အဘယ္ေၾကာင့္ တကိုယ္တည္း လာသနည္းဟု ေမးေသာ္၊ ဒါ၀ိဒ္က၊ ရွင္ဘုရင္အမႈေတာ္တစ္ခုကို အပ္၍ ငါေစခိုင္းမွာထားေသာ အမႈကို အဘယ္သူမွ် မသိေစႏွင့္ဟု မိန္႕ေတာ္မူေသာေၾကာင့္၊ ငါ့ကၽြန္တို႕ကို ဤမည္ေသာအရပ္ ဤမည္ေသာ အရပ္၌ ဆိုင္းလင့္ေစျခင္းဌါ အရင္ေစလႊတ္ေလၿပီ။ သို႕ျဖစ္၍ ကိုယ္ေတာ္လက္၌ ရွိေသာ မုန္႕ငါးလုံးကိုေသာ္၄င္း၊ ေတြ႕သမွ်ကိုေသာ္၄င္း၊ ကၽြႏု္ပ္လက္သို႕ အပ္ေပးပါဟု ယဇ္ပုေရာဟိတ္ အဟိမလက္အား ေတာင္း၏။ (ဓမ္ၼရာ၀င္ ပထမေစာင္ ၂၁ း ၁-၄)””။
http://glorianewsmm.com/?p=406
အာ႐ုန္သည္ ေမာေရွႏွင့္ မီရန္တို႕၏အစ္ကို ျဖစ္ၿပီး ေလ၀ီအမ်ဳိးျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ရာစုမ်ားစြာကပင္ အာ႐ုန္၏ လူသူအၾကား နာမည္ႀကီးျခင္းသည္ အီစ္ၥေရးသမိုင္းတြင္ ရွင္သန္ႀကီးထြားခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။ ေရွးထုံးတမ္းစဥ္လာအရ အာ႐ုန္သည္ ဘုရားရွင္၏ ႏႈတ္ထြက္ေတာ္ စကားမ်ားကို လက္ေတြ႕က်င့္ႀကံသူ ျဖစ္ခဲ့ရသည္ (ထြက္ေျမာက္ရာက်မ္း ၄း၁၆)။ သို႕ေသာ္ သူသည္ ရဟန္း၏ တာ၀န္ေတာ့ မရွိေပ။ အာ႐ုန္၏တာ၀န္သည္ ေရႊလက္ စြပ္မ်ားကို လိုက္လံေကာက္ယူၿပီး မီးျဖင့္ အရည္က်ဳိရသည့္ တာ၀န္ကို ယူခဲ့ရသည္ (ထြက္ေျမာက္ရာက်မ္း ၃၂ း၂၄) ကို ၾကည့္ကာ ခရစ္ေတာ္ မေမြးဖြားမွီ ဘီစီ ၉၂၂ တုန္းက ေဂ်ရိုဘုန္ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ပထမေစာင္ ၁၂း၂၈) က ေရႊရုပ္တုျဖင့္တည္ထားခဲ့ေသာ အေနာက္ဖက္က ပလင္ေတာ္ကို ထင္ဟပ္ေစသည္။
အထက္ပါက်မ္းပိုဒ္ႏွစ္ခုကို ေထာက္ ရႈျခင္းအားျဖင့္ ႏြားသူငယ္ကို
ကိုးကြယ္ျခင္းဓေလ့သည္ ေခါင္းေဆာင္မႈ၏လြတ္လပ္မႈကို ေဖာ္ျပေနသည္။ (ထြက္ေျမာက္ ရာ ၂၄း၁၄)။ သို႕တေစ၊ အာ႐ုန္သည္ ေမာေရွထက္ နိမ့္သည္။ ခ်ီးေျမာက္ျခင္းခံရေသာ ေမာေရွ၏လက္ေတာ္သည္ အာေမကိုက္စ္ႏွင့္ အာ႐ုန္၏ အခန္းက႑ကို အႏိုင္ရသြားျခင္း ျဖစ္ေစၿပီး အာေမကိုက္စ္၊ ဟူရ္ႏွင့္ အာ႐ုန္တို႕၏ တာ၀န္ သည္ ေမာေရွလက္ေညာင္းေသာအခါ ေညာင္းေနေသာ ေမာေရွ၏လက္ကို ေျမာက္ထား ေပးရန္သာ ျဖစ္ေပသည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ အာ႐ုန္သည္ အာဏာကို က်င့္သုံးသူ၊ ယဇ္ပူေဇာ္ခြင့္ႏွင့္ ေကာင္းႀကီး ေပးခြင့္ရွိေသာ ေဂ်႐ုစလင္ရဟန္းဘ၀ကို ဆက္ခံသူ ျဖစ္လာသည္။ (ေတာလည္ရာ ၂၇း၂၁)။ ဧလိဇာသည္ အာ႐ုန္၏ သားျဖစ္ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ၂၄ း ၁) ၿပီး သူ႕ကို အျပစ္အတြက္ ဒါဏ္ဆပ္ေျဖရေသာေန႕တြင္ တရား၀င္ ပလင္အပ္ႏွင္း (၀တ္ျပဳရာက်မ္း ၁၆ း ၃၂-၃၄) သည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္မူ ေရွ႕ထုံးတမ္းအစဥ္ အလာအရ အာ႐ုန္သည္ ေမာေရွထက္ ခ်ီးေျမာက္ျခင္းခံရသည္။ ၄င္းျဖစ္ရပ္ကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ဘုရားသခင္ ကတိေပးရာ ေနရာကို ထြက္သြားၾကၿပီးေနာက္ပိုင္း၊ အီသမာအမ်ဳိးမွ ရွစ္ေယာက္ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ၂၄ း ၁-၁၉) ႏွင့္ ဇက္ေဒါ (ဧလိဇာ၏အႀကီးဆုံးေသာ သား)မွ ဆင္းသက္ သည္ဟု ေႂကြးေၾကာ္ထားေသာ မိသားစု ၁၆ ခုႏွင့္လည္းေကာင္း၊ အပတ္စဥ္ ဗိမာန္ေတာ္ တာ၀န္ကို လုပ္ေဆာင္ရေသာ ရဟန္းအမ်ဳိးႏြယ္ မိသားစု ၂၄ ခုအၾကားတို႕တြင္ စိတ္၀မ္း ကြဲျပားမႈ ရွိခဲ့သည္ကို ေဖာ္ျပ ေပးပါသည္။ ေယာဟန္ဗတိစတား (ေဆးေၾကာျခင္းေပးေသာ ေယာဟန္) သည္ ရဟန္းမိသားစုမွ ဆင္းသက္လာသူျဖစ္သည္ (လုကား ၁ း ၅)။
၂။ အာဘက္ဒြန္
အာဘက္ဒြန္ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၏အနက္ကား ေဟေျဗစကားအရ အနက္ဆိုရလွ်င္ ““ဖ်က္ဆီးျခင္း””ဟု အနက္ရသည္။
ေယာဘ၏ က်မ္းထဲတြင္မူ ““မရဏႏိုင္ငံသည္ ေရွ႕ေတာ္၌လွန္လ်က္ရွိ၏။ အာဘက္ဒြန္ ႏိုင္ငံကို ဖုံးအုပ္ျခင္း မရွိရ (ေယာဘ ၂၆ း ၆)။ သုတံက်မ္း ၂၇ း ၂၀ ကိုဖတ္လွ်င္ မရဏႏိုင္ငံႏွင့္အာဘက္ဒြန္ႏိုင္ငံတို႕သည္ အလိုမျပည့္စုံသကဲ့သို႕ လူတို႕မ်က္စိသည္လည္း အလိုမျပည့္စုံတတ္။
ဗ်ာဒိတ္က်မ္း ၉ း ၁၁ အရ အာဘက္ဒြန္ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ လူ႕ဘ၀ႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္း ျခင္းတို႕ အားလုံးကို ပ်က္စီးေအာင္ ျပဳလုပ္ေသာ အဖ်က္သမားဟု အနက္ရပါသည္။ ““အဆုံးမရွိ နက္ရိႈင္းလွေသာ တြင္းႀကီး၏ ေကာင္း ကင္တမန္ေတာ္သည္ကား သူတို႕အေပၚ အုပ္စိုးေသာ ဘုရင္ျဖစ္၏။ ဘုရင္၏အမည္မွာ၊ ေဟေျဗဘာသာစကားအား ျဖင့္ အာဘက္ ဒြန္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ဂရိဘာသာအားျဖင့္ အာပိုလီယမ္ဟူ၍လည္းေကာင္း ေခၚတြင္ေလ၏။””
၃။ အာဘ
““အာဘ”” ဟူေသာ ေ၀ါဟရသည္ အာရမိုက္စကားျဖစ္ၿပီး ““အေဖ””ဟု အနက္ ရသည္။ ခရစ္ေတာ္ဘုရားက ““အာဘ”” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို ေဂ်စမာနီဥယ်ာဥ္ထဲ တြင္ ဆုေတာင္းေနစဥ္ အသုံးျပဳခဲ့ (မာကု ၁၄ း ၃၆) သည္။ ရဟႏ္ၲာေပါလူးကလည္း ၄င္း ““အာဘ””ဟူေသာ စကားကိုႏွစ္ႀကိမ္ တုိင္တိုင္ သုံးစြဲခ့ဲသကဲ့သို႕ ေရွ႕ဦးခရစ္ယာန္ မ်ားသည္လည္း ဆုေတာင္းျခင္းျပဳတုိင္း ““အာဘ”” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို အသုံးျပဳခဲ့ ၾကသည္။ ၄င္းေ၀ါဟာရသည္ ဖခင္ႏွင့္ သားသမီးမ်ားအၾကား ေႏြးေထြးေသာ ဆက္ ဆံမႈကို ျပသေပးသည့္ ““ေဖေဖ သို႕မဟုတ္ အေဖ၊ ပါးပါး၊ အပါး”” ကို ေဖာ္က်ဴးျခင္း ျဖစ္သည္။
၄။ အာေဘေနကို
အာေဘေနကိုဟူေသာ ေ၀ါဟာ ရသည္ ေနကို၏အေစခံ၊ ေနဘိုဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို ဖ်က္ဆီးျခင္းဟု အနက္ ရသည္။ ဤနာမည္ကို ေနဘူခါေနရာ ဘုရင္က အာဇာရီယားကို မွည့္ေသာ နာမည္ျဖစ္သည္ကို ေဒးနီလ္၏က်မ္းထဲတြင္ ေတြ႕ရွိသည္။ (ဒံေယလ ၁ း ၇)။
၅။ အာေဘးလ္
အာေဘးလ္သည္ အာဒံႏွင့္ဧ၀ တို႕၏ ဒုတိယေျမာက္သား၊ ကာအင္း၏ ညီေလးျဖစ္ေၾကာင္းကို ကမ္ၻာဦးက်မ္း အခန္းႀကီး ၄ တြင္ ေတြ႕ရွိရသည္။ အာေဘးလ္ သည္ ဘုရားရွင္ကို အေကာင္းဆုံးေသာ သိုးမ်ားကို ပူေဇာ္ဆက္သေသာေၾကာင့္ ဘုရားရွင္က သူ၏ပူေဇာ္ျခင္းကို ေကာင္း ႀကီးေပးျခင္း ခံရေသာသူ ျဖစ္သည္။ သူ၏ အစ္ကိုျဖစ္သူ ကာအင္းသည္ ဘုရားရွင္ကို မေကာင္းေသာသီးႏွံမ်ားကို ဆက္သေသာ ေၾကာင့္ ဘုရားရွင္က သူ၏ပူေဇာ္ျခင္းကို ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။ ထိုကဲ့သို႕ေသာ ဘုရားရွင္ ၏ မ်က္ႏွာသာေပးျခင္းကိုမခံရေသာ ကာအင္းသည္ သူ၏ညီျဖစ္သူ အာေဘးလ္ ၏ ဘုရားသခင္ေရွ႕တြင္ မ်က္ႏွာသာပို ရျခင္းကို မနာလိုျဖစ္ရာ ညီေလးျဖစ္သူ အာေဘးလ္ကို လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္လိုက္ သည္။ အာေဘးလ္သည္ သူ၏ယုံၾကည္ ျခင္းေၾကာင့္ ခ်ီးေျမာက္ျခင္းကို ခံရသည္ (ေဟၿဗဲ ၁၁ း၄)။ ““ယုံၾကည္ျခင္းအားျဖင့္ အာေဘးလ္သည္ ကာအင္းဆက္သေသာ ပူေဇာ္ျခင္းထက္ပို၍ လက္ခံဖြယ္ရာျဖစ္ ေသာ ပူေဇာ္ျခင္းကို ဘုရားသခင္အား ဆက္ကပ္ခဲ့၏။ ထိုယုံၾကည္ျခင္းေၾကာင့္ ဘုရားသခင္သည္ သူ႕အားေျဖာင့္မတ္သူ အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္းကို သူ၏ယဇ္ ပူေဇာ္ျခင္းကို လက္ခံေတာ္မူျခင္းျဖင့္ သက္ေသခံေတာ္မူခဲ့၏။ အာေဘးလ္မူကား ေသလြန္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း သူ၏ယုံၾကည္ ျခင္းအားျဖင့္ ယေန႕တိုင္ ေဟာေျပာသက္ ေသခံလ်က္ရွိ ေနေသး၏။”” (ေဟၿဗဲ ၁၁ း၄)
၆။ အာဒံ
အာဒံ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေျမနီဟု အနက္ရသည္။ ၄င္းေ၀ါဟာရသည္ ဘာဘီလြန္စကားျဖစ္ၿပီး၊ အမ်ဳိးသားမ်ားကို ရည္ညြန္းေသာ အသုံးအႏႈန္း ျဖစ္သည္။ ေဟဘရူးႏွင့္ အာစီရီယမ္စကားတို႕လည္း ၄င္းအနက္ကို ေဆာင္သည္။ အာဒံဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို သမာက်မ္းစာထဲက ပထမဦးဆုံးေသာ လူပုဂိဳလ္၏ အမည္ ျဖစ္သည္။ ၄င္းေ၀ါဟာရသည္ ေဟဘရူးေ၀ါဟာရ ျဖစ္ေသာ အာဒါမ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရမွ ဆင္းသက္လာ သည္။ အနက္ကား အနီေရာင္ ရွိျခင္းဟု ျဖစ္သည္။ အာဒံသည္ ေမြးဖြားျခင္း မခံရဘဲ အျပစ္ကင္းၿပီး အေတြ႕အႀကဳံနည္းေသာ ကေလးပမာ ဖန္ဆင္းျခင္း ခံရသည္။ အာဒမ္သည္ ဘုရားသခင္ ဖန္ဆင္းေတာ္မူေသာ အေရွ႕ဘက္က ဧဒင္ဥယ်ာဥ္ထဲ တြင္ ထားျခင္း ခံရသည္။ အာဒံသည္ အသက္ေတာ္ ၉၃၀ အထိ အသက္ရွင္ခဲ့သည္။ သူသည္ သားသုံးဦး ထြန္းကားၿပီး သူတို႕၏အမည္ မ်ားက ကာအင္း၊ ေအဘယ္လ္ႏွင့္ ဆဲတ္ တို႕ျဖစ္ၾကသည္။
၇။ အာဒံ
အာဒံ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ သည္ ေယာရႊာ (ေယာရႈ ၃ း ၁၆) အခ်ိန္က တည္ရွိခဲ့ေသာ ဇာရယ္တန္နားတြင္ တည္ရွိေနေသာ ေဂ်ာ္ဒန္နားက ၿမိဳ႕တစ္ ၿမိဳ႕၏ အမည္ ျဖစ္သည္။ အာဒံဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ အမ်ဳိးသားႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးတို႕ႏွစ္ဦးစလုံးကို ရည္ညြန္းေသာ ေ၀ါဟာရ ျဖစ္သည္။ (ကမာဦးက်မ္း ၅ း ၂)
၈။ အာဒံ
အာဒံ ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ ပုံပမာအျဖစ္လည္း အသုံးျပဳသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ ေသျခင္းတရားသည္ အာဒံမွစ၍ မိုးဇက္တိုင္ ေအာင္ လူအေပါင္းတို႕အား အစိုးရခဲ့၏။ အာဒမ္ ျပစ္မွားခဲ့ေသာ အျပစ္ႏွင့္မတူေသာ အျပစ္ကို က်ဴးလြန္ေသာသူတို႕ကိုပင္ ေသျခင္းသည္ အစိုးရခဲ့၏။ အာဒံသည္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ ေပၚထြန္းမည့္သူ၏ ပုံစံနမူနာ ျဖစ္သည္။ (ေရာမ ၅း၁၄)
၉။ အာဘရဟမ္
အာဘရာဟမ္ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၏ အနက္ကား လူအေျမာက္အျမား၏ ဖခင္ (္ေအ့နမ သ္ ေ ာကူအငအကိန) ဟု ဆိုလိုသည္။ သူသည္ တဲရာ၏ သားျဖစ္ၿပီး ႀကီးမားေသာ ေဟဘရူႏိုင္ငံကို ဘီစီ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွ ၁၈၂၂ ခုႏွစ္အထိ ထူေထာင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ တဲရာတြင္ ေနာက္ထပ္ သားႏွစ္ေယာက္ (နာေဟာ္ႏွင့္ ဟာရန္) တို႕ ရွိခဲ့ၿပီး ဟာရန္သည္ သူ၏ဖခင္ ခ်ာလ္ဒက္ျပည္နယ္ထဲက အူရ္ၿမိဳ႕တြင္ ေရာက္ရွိေနစဥ္ ေသဆုံးသည္။ အာဘရဟမ္၏ ကနဦးအမည္ကား အဘ္ရမ္ ဗဘမော ျဖစ္သည္။ အာဘရဟမ္သည္ မိမိ၏ ဖခင္ ေသဆုံးၿပီးေနာက္ အသက္ ၇၅ ႏွစ္အရြယ္တြင္ ႀကီးမားေသာႏုိင္ငံကို ထူေထာင္သူအျဖစ္ ျဖစ္လာၿပီး လူမ်ဳိးတကာတို႕၏ ေကာင္းႀကီးခံစားရမည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ ဘုရားသခင္ ကတိေပးေတာ္မူေသာ ကာနန္ေဒသ (ကမ္ၻာဦး ၁၂း၅) ကို ဆာရာႏွင့္ေလာ့တ္တို႕ႏွင့္အတူ ထြက္ခြာသြားၾကသည္။
သူသည္ ၄င္းႏိုင္ငံ၏ အလယ္ပိုင္းကို ျဖတ္ေက်ာ္ရင္း ေမာရဲေတာင္ေျခတြင္ ယဇ္ပလင္ကို (ကမ္ၻာဦး ၁၂း၆) ကို တည္ရာ ေကာင္းကင္ဘုံဘုရားသခင္က ၄င္းႏိုင္ငံကို သူ၏သားစဥ္ေျမးဆက္က အေမြခံရလိမ့္မည္ဟု ရူပါရုံေပးျခင္းကို ခံရသည္။ တဖန္ သူသည္ ခရီးဆက္သြားရင္း ေဗေတလ္ႏွင့္အိုင္ဟူေသာ အေနာက္စပ္ၾကား (ကမ္ၻာဦး ၁၂း၈) တြင္ ေတာင္မ်က္ႏွာသို႕ ေရာက္ေလသည္။ ကာနန္ႏိုင္ငံသည္ အစာငတ္မြတ္ေခါင္းပါးျခင္းကို ႀကံဳေတြ႕ရေသာ္လည္း သူသည္ ေျပာင္းဖူးမ်ား ေ၀ဆာေပါႂကြယ္ေသာ ေတာင္ပိုင္းရွိ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံကို အေရာက္ သြားခဲ့သည္။ ၄င္းအီဂ်စ္ႏိုင္ငံတြင္၊ သူ၏ ဇနီးေခ်ာ ဆာရိုင္၏ မက္ေမာဖြယ္ေသာ ရုပ္ရည္လွပမႈက အီဂ်စ္ဘုရင္အား သူ႕ကို လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ေစႏိုင္သည္ကို စိုးရိမ္ေသာေၾကာင့္၊ သူ၏ ညီမအျဖစ္ ဟန္ေဆာင္ကိုယ္စားျပဳေစသည္။ သို႕ေသာ္ သူမ၏အလွကို ဘုရင္က ၾကားသိေတာ္ မူေသာအခါ သူမသည္ ဘုရင္၏နန္းေတာ္သို႕ ေခၚေဆာင္ျခင္း ခံရသည္။ လိမ္လည္လွည့္ျဖားျခင္းသည္ ေပၚေပါက္လာကာ၊ ဖာေရာဘုရင္သည္ အာဘရမ္ကို ႏိုင္ငံမွ ႏွင္ထုတ္လိုက္သည္ (ကမ္ၻာဦး ၁၂း၁၀-၂၀)။ သူသည္ ေျမာက္ျမားစြာေသာ ဥစ္ၥာမ်ားျဖင့္ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံမွ ပါလက္စတိုင္းျပည္၏ ေတာင္ပိုင္းျဖစ္ေသာ ေဘတဲလ္ႏွင့္ အိုင္ ေတာင္ၾကားသို႕ ထြက္ခြာသြားရာ ေလာ့တ္လည္း လိုက္သြားသည္။ အာဘရမ္ႏွင့္ေလာတ္တို႕သည္ ႀကီးပြားခ်မ္းသာလာၾကရာ ေလာ့တ္သည္ ေဆာ္ဒြမ္နားက ေဂ်ာ္ဒန္ကြင္းျပင္ကို ေရြးခ်ယ္ေတာ္မူသည္။ ေဆာ္ဒြမ္ကို သိမ္းပိုက္ေသာ အီလမ္ဘုရင္ ျဖစ္ေတာ္မူေသာ ေခ်ေတာ္ေလာ္မာက ေလာ့တ္ႏွင့္ သူ႕ မိသားစုႏွင့္ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို စစ္သုံး ပန္းအျဖစ္ သိမ္းဆည္းဖမ္းဆီးၿပီးေနာက္၊ အာဘရမ္သည္ အႏိုင္ရသူမ်ားကို လိုက္ၿပီးေနာက္ သူတို႕ကို ဒါမတ္စကတ္စ္မွ အျမစ္ျဖတ္ေမာင္းထုတ္ေတာ္မူသည္။ (ကမ္ၻာဦး ၁၃း၁) အာဘရမ္သည္ မိမိ၌ သားသမီး မရွိ၍ မိမိ၏ အေမြကို မည္သူဆက္ခံမည္နည္းဟု ထာ၀ရဘုရားသခင္ကို ေမးေလွ်ာက္ေသာ္ ထာ၀ရဘုရားသခင္က မိုးေကာင္းကင္ကို ေျမာ္ၾကည့္ေလာ့။ ၾကယ္မ်ားကိုေရတြက္ႏိုင္လွ်င္ ေရတြက္ေလာ့။ သင္၏အမ်ဳိးအႏြယ္ကို ၾကယ္မ်ားကဲ့သို႕ ျဖစ္ထြန္းေစမည္ဟု မိန္႕ေတာ္မူ၏။ အာဘရမ္သည္ ထာ၀ရဘုရားကို ယုံၾကည္ေသာေၾကာင့္ သူ၏ ယုံၾကည္ျခင္းကို ေျဖာင့္မတ္ျခင္းကဲ့သို႕ မွတ္ေတာ္မူ၏။ (ကမ္ၻာဦး ၁၅း၃-၅)။ အာဘရမ္သည္ သူ႕မယားျဖစ္သူ စာရိုင္၏ စကားကို နားေထာင္ကာ သူ၏ကၽြန္မျဖစ္ေသာ အီဂ်စ္လူမ်ဳိးျဖစ္ေသာ ဟာဂါ အမည္ရွိေသာ အမ်ဳိးသမီးႏွင့္ ေပါင္းသင္းစပ္ယွက္ကာ ဟာဂါသည္ အသက္ ၈၆ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ အာဘရမ္အတြက္ အီစေမးလ္အမည္ ရွိေသာ သားေယာက်ၤားကို ဖြားျမင္ေပးေလသည္။ (ကမ္ၻာဦး ၁၆း၁၁)။ အာဘရမ္သည္ သားေယာက်ၤားကို ရရွိၿပီးေနာက္ ထာ၀ရဘုရားသခင္သည္လည္း အာဘရမ္ႏွင့္ ပဋိညာဥ္အသစ္ကို ထပ္မံျပဳေလသည္။ ထာ၀ရဘုရားသခင္က ““သင့္ကို လူမ်ဳိးတကာတို႕၏ ဖခင္”” ျဖစ္ေစေတာ္မူမည္။ ထို႕ေၾကာင့္ သင္၏အမည္ကီို အာဘရမ္မွ အာဘရဟမ္သို႕ ေျပာင္းလဲေခၚေ၀ၚရမည္ဟု မိန္႕ေတာ္မူ၏။ ဘုရားသခင္က ကာနန္ျပည္နယ္ကို အာဘရဟမ္ကို အပိုင္ေပးေတာ္မူသည္။ တဖန္ ဘုရားသခင္က အသက္ တစ္ရာ ရွိေနေသာ အာဘရဟမ္၏ အမ်ဳိးသမီးကို စာရိုင္ဟူေသာ အမည္မွ စာရာဟူေသာ အမည္ သို႕ ေျပာင္းလဲေခၚေ၀ၚေတာ္မူသည္။ ထိုသို႕ သူ၏ အမ်ဳိးသမီးအမည္ကို ေျပာင္းလဲေခၚေ၀ၚၿပီးေနာက္ အသက္ ၉၀ ရွိေနၿပီး သားသမီး မရႏိုင္ခဲ့ေသာ စာရာသည္လည္း ထာ၀ရဘုရား၏ တန္ခိုးေတာ္ျဖင့္ သားတစ္ေယာက္ကို ရလာသည္။ ၄င္းသား၏အမည္ကို ““အီဇက္”” ဟု နာမည္မွည့္ ေလ၏။ ထာ၀ရဘုရားသည္ အာဘရဟမ္၏ အမ်ဳိးအႏြယ္ကုိ သူ၏ တရား၀င္မယားျဖစ္ေသာ စာရာႏွင့္ရေသာ အီဇက္၌သာ တည္ေစေတာ္မူသည္။
၁၀။ အိမ္ေထာင္ရွိသူႏွင့္လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္း
အိမ္ေထာင္ရွိသူႏွင့္လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္းဆိုသည္မွာ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးသည္ အိမ္ေထာင္ရွိေသာ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး(၀ါ) ျပည့္တန္ဆာမႏွင့္ ခုိးေၾကာင္ ခိုး၀ွက္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို ဆိုလိုသည္။ အိမ္ေထာင္ရွိေသာ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးႏွင့္ အိမ္ေထာင္မရွိေသာ အမ်ဳိးသမီးအၾကား လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို အိမ္ေထာင္ေရးျပင္ပတြင္ လိင္ဆက္ဆံျခင္း ၤသမညင္ငခေအငသည ဟုဆိုလိုသည္။ ထိုကဲ့သို႕ေသာ လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္းသည္ ႀကီးမားေသာ လူမႈေရးမွားယြင္းျခင္းႏွင့္ အျပစ္ႀကီး ျဖစ္ေပသည္။ မိုးဇက္ဥပေဒအရ ““ကိုယ့္ခင္ပြန္းမွတစ္ပါး အျခားေသာေယာက်ၤားႏွင့္မွားယြင္း၍ညစ္ညဴးျခင္း ရွိလွ်င္ က်ိန္ျခင္းေဘး ျဖစ္ေစေသာ ေရခါးကို ယဇ္ပုေရာဟိတ္ကိုယ္တိုင္ ကိုင္ရ မည္။ က်ိန္ျခင္းေဘး ျဖစ္ေစေသာ ေရခါးကို မိန္းမအား တိုက္ရမည္။ ထိုမိန္းမသည္ ေရခါးကို ေသာက္ၿပီးမွ သူ႕အထဲ၌ ေရ၀င္ၿပီး ခါးသျဖင့္ ၀မ္းေရာင္ျခင္း၊ ေပါင္ပိန္ျခင္းသို႕ ေရာက္၍ ထိုမိန္းမသည္ မိမိအမ်ဳိး၌ က်ိန္အပ္ေသာသူ ျဖစ္လိမ့္မည္ (ေတာလည္ရာ ၅း၁-၃၁)။
ရုပ္တုကိုးကြယ္ျခင္း၊ သူမ်ားကိုပစည္းကို လုိခ်င္တပ္မက္ျခင္းႏွင့္ မိမိ၏ဘာသာေရးယုံၾကည္မႈ ကို စြန္႕လႊတ္ျခင္းတို႕ကို ၀ိညာဥ္ေရးအရ လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္းဟု သမာက်မ္းစာထဲတြင္ ေခၚေ၀ၚထားေၾကာင္းကို ေတြ႕ရွိရသည္။ (ေယရမိ ၃း၆-၉ယ ေဟာေရွ ၁း၂း၃း၊ ဗ်ာဒိတ္ ၂း၂၂)
၁၁။ အိမ္ေထာင္ရွိသူႏွင့္လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္း
အိမ္ေထာင္ရွိသူႏွင့္လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္းဆိုသည္မွာ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးသည္ အိမ္ေထာင္ရွိေသာ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး(၀ါ) ျပည့္တန္ဆာမႏွင့္ ခုိးေၾကာင္ ခိုး၀ွက္ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းကို ဆိုလိုသည္။ အိမ္ေထာင္ရွိေသာ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးႏွင့္ အိမ္ေထာင္မရွိေသာ အမ်ဳိးသမီးအၾကား လိင္ဆက္ဆံျခင္းကို အိမ္ေထာင္ေရးျပင္ပတြင္ လိင္ဆက္ဆံျခင္း ၤသမညင္ငခေအငသည ဟုဆိုလိုသည္။ ထိုကဲ့သို႕ေသာ လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္းသည္ ႀကီးမားေသာ လူမႈေရးမွားယြင္းျခင္းႏွင့္ အျပစ္ႀကီး ျဖစ္ေပသည္။ မိုးဇက္ဥပေဒအရ ““ကိုယ့္ခင္ပြန္းမွ တစ္ပါး အျခားေသာေယာက်ၤားႏွင့္မွားယြင္း၍ညစ္ညဴးျခင္း ရွိလွ်င္ က်ိန္ျခင္းေဘး ျဖစ္ေစေသာ ေရခါးကို ယဇ္ပုေရာဟိတ္ကိုယ္တိုင္ ကိုင္ရ မည္။ က်ိန္ျခင္းေဘး ျဖစ္ေစေသာ ေရခါးကို မိန္းမအား တိုက္ရမည္။ ထိုမိန္းမသည္ ေရခါးကို ေသာက္ၿပီးမွ သူ႕အထဲ၌ ေရ၀င္ၿပီး ခါးသျဖင့္ ၀မ္းေရာင္ျခင္း၊ ေပါင္ပိန္ျခင္းသို႕ ေရာက္၍ ထိုမိန္းမသည္ မိမိအမ်ဳိး၌ က်ိန္အပ္ေသာသူ ျဖစ္လိမ့္မည္ (ေတာလည္ရာ ၅း၁-၃၁)။
ရုပ္တုကိုးကြယ္ျခင္း၊ သူမ်ားကိုပစည္းကို လုိခ်င္တပ္မက္ျခင္းႏွင့္ မိမိ၏ဘာသာေရးယုံၾကည္မႈ ကို စြန္႕လႊတ္ျခင္းတို႕ကို ၀ိညာဥ္ေရးအရ လိင္ေဖာက္ျပန္ျခင္းဟု သမာက်မ္းစာထဲတြင္ ေခၚေ၀ၚထားေၾကာင္းကို ေတြ႕ရွိရသည္။ (ေယရမိ ၃း၆-၉ယ ေဟာေရွ ၁း၂း၃း၊ ဗ်ာဒိတ္ ၂း၂၂)
၁၂။ ဆန္႕က်င္သူ
ေဟဘ႐ူးစကားအရ ဗိလနမ်ေမပ ကို ွေအေည ဆာတန္ဟု ေခၚဆိုသည္။ ဓမ္ၼရာဇ၀င္တတိယ ေစာင္ ၅း၄၊ ၁၁း၁၄၊၂၃၊ ၂၅) တို႕တြင္ ““ငါ၏ဘုရားသခင္ထာ၀ရဘုရားသည္ အရပ္ရပ္၌ ၿငိမ္၀ပ္မည္အေၾကာင္း စီရင္ေတာ္မူသျဖင့္ ရန္ဘက္ျပဳေသာသူ၊ ဆီးတားေသာသူ မရွိ””။ ““ထိုေနာက္ ထာ၀ရဘုရားသည္ ေရွာလမုန္၌ ရန္ဘက္ျပဳေသာသူ ဟာဒဒ္ကို ႏႈိးေဆာ္ေတာ္မူ ၏။ ထိုသူသည္ ဧဒုံရွင္ဘုရင္အမ်ဳိး ျဖစ္၏””။ ““ထိုသူသည္ ေရွာလမုန္လက္ထက္ကာလပတ္ လုံး အီစ္ၥေရးအမ်ဳိးကို ရန္ဘက္ျပဳ၏””။ ရွင္မာေတဦး ၅း၂၅၊ လုကား ၁၂း၅၈၊ တြင္ ““သင္သည္ သင္၏တရားၿပိဳင္ဖက္ႏွင့္အတူ တရားသူႀကီးထံသို႕ သြားေနစဥ္ သူႏွင့္ေၾကေအး မႈ ရေအာင္ လမ္းတြင္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ေလာ့။ ထိုသို႕မျပဳလွ်င္ သူသည္ သင့္ကို တရားသူ ႀကီးထံသို႕ ဆြဲ၍ေခၚသြားသျဖင့္ တရားသူႀကီးသည္ သင့္ကို မင္းမႈထမ္း၏လက္သို႕ အပ္လိမ့္ မည္။ မင္းမႈထမ္းသည္လည္း သင့္ကို ေထာင္ထဲ၌ ခ်ထားလိမ့္မည္””။
၁၃။ ေ႐ွ႕ေန
““ေ႐ွ႕ေန”” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေဟဘ႐ူးစကားျဖစ္ေသာ ဏေမေုူနအသ် ေ၀ါဟာရမွဆင္းသက္လာၿပီး၊ အဓိပ္ၸါယ္ကမူ၊ ““လူတစ္ဦးအတြက္ ေတာင္းပန္ေပးျခင္း၊ လူတစ္ဦးကို ကာကြယ္ေျပာဆိုေပးျခင္းျဖင့္ ႏွစ္သိမ့္မႈေပးျခင္း”” ဟု အနက္ရသည္။ ၄င္းအသုံးအႏႈန္းကို ခရစ္ေတာ္ဘုရားသခင္က သုံးစြဲခဲ့ၿပီး သန္႕ရွင္းေသာ၀ိညာဥ္ေတာ္ဘုရားအား ““ေရွ႕ေန”” ဟု အမည္မွည့္ေပးေတာ္မူ ခဲ့သည္ (ေယာဟန္ ၁၄း၁၆၊ ၁၅း၂၆၊ ၁၆း၇)။ ဂရိေ၀ါဟာရအရ ““ေရွ႕ေန”” ဟူသည္ ““ႏွစ္သိမ့္ေပးသူ”” ဟု အနက္ရသည္။ ၄င္းအသုံးအႏႈန္းသည္ ခရစ္ေတာ္ဘုရားအား ရည္ညြန္းေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္သည္ (ပထမေယာဟန္ ၂း၁)။
၁၄။ ဗနညသည ဧႏြန္
““ဧႏြန္”” ဟူေသာ အမည္သည္ ရွင္ေယာဟန္ ေဆးေၾကာျခင္းခံယူေသာေနရာ ျဖစ္သည္။ ၄င္း ““ဧႏြန္”” သည္ ဆာလင္ၿမိဳ႕ အနားတြင္ တည္ရွိၿပီး ဧႏြန္စမ္းေရဟု လူသိမ်ားသည္ (ရွင္ေယာဟန္ ၃း၂၃-၂၄)။
၁၅။ ႏွစ္သက္စုံမက္ျခင္း
““ႏွစ္သက္စုံမက္ျခင္း”” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ သမ္ၼာက်မ္းစာထဲတြင္မူ ““ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္ ဘုရားသခင္သည္ သူတို႕ကို ဂုဏ္သေရညိဳးေစေသာ ကိေလသာစိတ္သို႕ စြန္႕ပစ္ထားေတာ္မူျခင္း ျဖစ္၏။ သူတို႕ထဲမွ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ထုံးစံအတိုင္း ဆက္ဆံျခင္းအစား ဓမ္ၼ၁တာႏွင့္ဆန္႕က်င္ေသာ ဆက္ဆံျခင္းကို ျပဳၾက၏ (ေရာမ ၁း၂၆)။ ထို႕အျပင္ ““မေကာင္းမႈတမ္းတျခင္း”” ဟု ဖြင့္ဆိုထားသည္ (ေကာ္ေလာေဆ ၃ း ၅)။ ““သင္တုိ႕သည္ ေျမႀကီးေပၚ၌ရွိေသာအရာတို႕ကို စြဲလမ္းျခင္း မရွိဘဲ၊ အထက္အရပ္ ၌ရွိေသာအရာတို႕ကိုသာ စြဲလမ္းၾကေလာ့ (ေကာ္ေလာေဆ ၃ း ၂)။
၁၆။ ဗ္္ငညငအပ ေတာ္စပ္ျခင္း
ေတာ္စပ္ျခင္းဟု ဆိုရာတြင္ မိတ္ဖြဲ႕စည္းျခင္းျဖင့္ ေတာ္စပ္ျခင္း (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ဒုတိယေစာင္ ၁၈း၁) ထိမ္းျမားျခင္းျဖင့္ ေတာ္စပ္ျခင္းလည္း ရွိေပသည္ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ တတိယေစာင္ ၃း၁) ။ သို႕ေသာ္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းေၾကာင့္ ေဆြမ်ဳိးေတာ္စပ္ျခင္းကို အဆင့္ဆင့္ခြဲကာ ေဆြမ်ဳိးမေတာ္စပ္ႏိုင္ေအာင္ တားဆီးထားခ်က္မ်ားလည္း ရွိေပသည္ (ေတာလည္ရာက်မ္း ၁၈း၆-၁၇)။
၁၇။ ဒုကၡေ၀ဒနာ
ဒုက္ၡေ၀ဒနာသည္ လူတိုင္း ေတြ႕ႀကံဳရေသာ အရာျဖစ္သည္ (ဆာလံ ၃၄း၁၉) ဒုက္ၡေ၀ဒနာသည္ လူေကာင္းတို႕အတြက္ ျဖစ္သည္။ (ယာကုပ္ ၁း၂၊ ၃း၁၂၊ ၁ ေကာ္ရိန္ ၁၂း၇) ဒုက္ၡေ၀ဒနာသည္ ဘုရားသခင္၏ဘုန္းဂုဏ္ေတာ္တိုးတက္ရန္အတြက္ ျဖစ္သည္ (၂ ေကာ္ရိန္ ၁၂း၇-၁၀၊ ၁ေပ ၄း၁၄) ဒုက္ၡေ၀ဒနာသည္ ဘုရား၏လူမ်ဳိးေတာ္တို႕က စိတ္ရွည္စြာ ခံထမ္းၾကရေသာ ေ၀ဒနာ ျဖစ္သည္ (ဆာလံ ၉၄း၁၂၊ ပညာအလိမ္ၼာက်မ္း ၃း၁၂) ဒုက္ၡေ၀ဒနာသည္ ဘုရားသခင္ဆီမွ ေရာက္ရွိလာေသာ အရာ ျဖစ္သည္ၿပီး၊ ၄င္းေ၀ဒနာမ်ားကို ခရစ္ေတာ္၌ ခံထမ္းျခင္းအားျဖင့္ ထာ၀ရသုခကို ရရွိမည္ ျဖစ္သည္ (၂ ေကာ္ရိန္ ၄း၁၆-၁၈၊ ေရာမ ၈း၃၅-၃၉)။
၁၈။ အာဂါဘု
အာဂါဘု ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ခရစ္ေတာ္ေယဇူးဘုရား၏ တပည့္ေတာ္ အပါး ၇၀ ထဲက တစ္ပါး၏အမည္ ျဖစ္သည္။ ““ထိုသူတို႕ထဲမွ အာဂါဘုဟု ေခၚေသာ သူတစ္ေယာက္သည္ ထ၍ ကမာတစ္၀န္းလုံးတြင္ ႀကီးစြာေသာငတ္မြတ္ေခါင္းပါးျခင္း က်ေရာက္လိမ့္မည္ဟု ၀ိညာဥ္ေတာ္၏ ႏႈိးေဆာ္မႈျဖင့္ ႀကိဳတင္ေဟာေျပာခဲ့ၿပီး ထိုအမႈသည္ ကေလာဒီဦးဘုရင္လက္ထက္တြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့၏ (တမန္ေတာ္ ၁၁း၂၇-၂၈)””။ ““ငါတို႕သည္ ထိုအိမ္၌ ရက္အတန္ၾကာေနထိုင္လ်က္ရွိစဥ္ အာဂါဘု အမည္ရွိေသာ ပေရာဖက္တစ္ဦးသည္ ဂ်ဴေဒးယျပည္မွ ေရာက္လာခဲ့၏ (တမန္ေတာ္ ၂၁း၁၀-၁၂)””။
၁၉။ မီးလွ်ံ
ဗါေါ မီးလွ်ံ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို အာမလက္လူမ်ဳိးတို႕ထဲမွ ဘုရင္မ်ား၏ ဘြဲ႕နာမအျဖစ္ အသုံးျပဳခဲ့ၾကသည္။ ဥပမာေျပာရလွ်င္ အီဂ်စ္ဘုရင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေသာ ဖာေရာဘုရင္၏ ဘြဲ႕နာမ ျဖစ္သည္။ ဒုတိယအခ်က္က၊ ေတာလည္ရာက်မ္း (၂၄း၇) ကိုၾကည့္လွ်င္ ဗာလမ္က အာမလက္လူမ်ဳိးဘုရင္ကို ရည္ညြန္းေနသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ ““သူ၏ ရွင္ဘုရင္သည္ ဘာဂတ္မင္းထက္ ဘုန္းႀကီး၍ ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ခ်ီးေျမႇာက္ေသာ ႏိုင္ငံ ျဖစ္လိမ့္မည္၊ ေတာလည္ရာက်မ္း (၂၄း၇)။ တတိယအခ်က္က ““ေရွာလုသည္ ဟ၀ိလၿမိဳ႕မွစ ၍ အီဂ်စ္ျပည္တဘက္တခ်က္၌ ေနေသာ ရႈရၿမိဳ႕တိုင္ေအာင္ အာမလက္လူတို႕ကို လုပ္ႀကံေလ၏။ အာမလက္ရွင္ဘုရင္ အာဂတ္ကို အရွင္ဘမ္းမိ၏”” (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ပဌမေစာင္ ၁၅း၇)။ ကမ္ၻာဦးက်မ္းႏွင့္ ဓမ္ၼရာဇ၀င္ပဌမေစာင္မ်ားအရ၊ အာမလက္ဟူသည္ ခ်ဳိင့္၀ွမ္းတြင္ေနထိုင္သူ ဟု အနက္ရၿပီး အာမလက္သည္ ဧလိဖတ္၏သား၊ ဧေဆာ၏ ေျမး ျဖစ္သည္ (ကမ္ၻာဦးက်မ္း ၃၆း၁၂)။
၂၀။ လူမ်ဳိးအမည္
ဗါေါငအန ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ လူမ်ဳိးအမည္ ျဖစ္သည္။ အက္စတာ၀တ္ၳဴ ၃း ၁ ကို ဖတ္ရႈလွ်င္၊ ထိုေနာက္မွ ရွင္ဘုရင္ အာေရႊ႐ုသည္ အာဂတ္အမ်ဳိး၊ ဟေမ္ၼဒါသသား ဟာမန္ကို ခ်ီးေျမႇာက္၍ အထံေတာ္၌ ရွိေသာ မူးမတ္အေပါင္းတို႕ထက္ သာ၍ ျမင့္ျမတ္ေသာ ေနရာကို ေပးေတာ္မူ၏။
၂၁။ သေဘၤာမဟူရာ
ဗါေအန ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ဂရိစကားမွ ဆင္းသက္လာၿပီး အနက္အဓိပ္ၸါယ္မွာ စီစာလီနားက အာခ်ာတိတ္ပင္လယ္ထဲတြင္ ေတြ႕ရွိရေသာ ေက်ာက္တစ္မ်ဳိး၏အမည္ ျဖစ္သည္။ ၄င္းေက်ာက္ကို ဓမ္ၼေဟာင္းေခတ္က ရဟန္းအႀကီးအကဲသည္ သကၤန္း အေပၚထပ္တြင္ ၀တ္ဆင္ရေသာ ဆြဲႀကိဳးတြင္ ထည့္ထားရေသာ အဖိုးတန္ေက်ာက္ (သေဘၤာမဟူရာ) ကို ဆိုလိုသည္။ (ထြက္ေျမာက္ရာက်မ္း ၂၈ း ၁၉)။
၂၂။ အသက္၊ ႏွစ္အပိုင္းအျခား
ဗါန ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ လူတစ္ေယာက္၏ လူ႕သက္တမ္းကို ေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လူတစ္ေယာက္၏ ဘ၀ရင့္က်က္ ျခင္းကို ေျပာဆိုျခင္း၊ ေနာက္ဆံုးေသဆုံးမည့္အခ်ိန္ကာလကို ေျပာဆိုျခင္း၊ လူမ်ဳိး၏ မ်ဳိးဆက္ကာလကို ေျပာဆိုျခင္း တိုျဖစ္ၾကေပသည္။ ယာကုပ္သည္ အီဂ်စ္ျပည္၌ ဆယ္ခုႏွစ္ႏွစ္ အသက္ရွင္၍ အသက္ႏွစ္ေပါင္း တရာေလးဆယ္ခုႏွစ္ႏွစ္ ရွိသတည္း (ကမ္ၻာဦး ၄၇ း ၂၈၊) သူသည္ အသက္အရြယ္ႏွင့္ျပည့္စုံပါ၏။ သူ႕ကို ေမးၾကပါေလာ့။ ေယာဟန္ ၉ း ၂၁)။ သင္၏အသက္သည္ မြန္းတည့္အေရာင္ထက္ ထြန္းလင္းလိမ့္မည္။ ယခုေမွာင္မွိက္ေသာ္လည္း နံနက္ကဲ့သို႕လင္းလိမ့္မည္။ (ေယာဘ ၁၁ း ၁၇)။ ထိုသခင္အားျဖင့္ ငါတို႕၌ ေက်းဇူးျပဳ၍ ေက်းဇူးေတာ္၏ အလြန္ႂကြယ္၀ျခင္းကို ေနာင္ကပ္ကာလတို႕၌ ထင္ရွားေစမည္အေၾကာင္း တည္း (ဧဖက္ ၂ း ၇)။
၂၃။ အာဂိ
ဗါနန အာဂိဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ရွမ္ၼ၏ ထြက္ေျပးသိမ္းေရွာင္ေသာဖခင္ ျဖစ္သည္။ သူသည္ ေဒးဗစ္ဘုရင္၏ လက္႐ုံးေတာ္ မ်ားထဲက တစ္ေယာက္အပါအ၀င္ ျဖစ္သည္ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ဒုတိယ ၂၃ း ၁၁)။
၂၄။ ေ၀ဒနာ၊ နာက်င္ျခင္း
ဗါသညပ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ သမ္ၼာက်မ္းစာထဲတြင္မူ၊ လက္ရွိကာလ၌ နတ္ဆိုးနတ္မိစမ်ားႏွင့္ ဆန္႕က်င္ဖက္ျပဳၿပီး ႐ုန္းကန္ကာ တရားအားထုတ္ျခင္းကို ဆိုလိုသည္။ ဗါသညပ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို သမ္ၼာသစ္က်မ္းစာထဲတြင္သာ တစ္ခါမွ် (လုကား ၂၂ း ၄၄) သုံးထားသည္ကို ေတြ႕ရွိရၿပီး ခရစ္ေတာ္ေယဇူးဘုရား၏ ေဂ်စမာနီဥယ်ာဥ္ထဲတြင္ အရွင္ျမတ္၏ ေနာက္ဆုံးအခ်ိန္ ေခၽြးေယာထြက္ၿပီး ဆုေတာင္းေနခ်ိန္ကို မီးေမာင္းထိုးျပျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ ဗါသညပ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ်အမငလန ဟူေသာ အဓိပါယ္ကို သေဘာေဆာင္ၿပီး ခက္ခဲေသာေနရာ (၀ါ) အေျခအေနတစ္ခုထဲသို႕ ၀င္ေရာက္ရင္ဆိုင္ရန္ ျပင္ဆင္ျခင္းကို ဆိုလို ျဖင္း (လုကား ၂၃း ၂၄) ျဖစ္သည္။
၂၅။ စိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ေမြးျမဴျခင္း
ဗါမငခကူအကမန ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေျမႀကီးေပၚ၌ ထြန္ယက္စိုက္ပ်ဳိးျခင္းႏွင့္ ေမြးျမဴျခင္းတို႕ကို ဆိုလိုသည္။ အီဂ်စ္လူမ်ဳိး မ်ားသည္ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းတြင္ အထူးကၽြမ္းက်င္ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ အစ္ၥေရးလူမ်ဳိးမ်ားက ကတိထားရာေဒသသို႕ ၀င္ေရာက္ လာၾကေသာအခါ သူတို႕၏ စိုက္ပ်ဳိးေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္း၌ အထူးကၽြမ္းက်င္ျခင္းသည္ ပိုမိုထြန္းေျပာင္လာေတာ့သည္။ စိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ေမြးျမဴျခင္းတို႕သည္ မိုးဇယ္ လူမ်ဳိးတုိ႕၏ ဓနသဟာယအုတ္ျမစ္အဆင့္သို႕ ေရာက္သြားေတာ့သည္။ ပါလစ္ၥတိုင္း ေဒသတြင္ ေတြ႕ရွိေသာ စိုက္ပ်ဳိးခ်ိန္ကာလမ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားသည္။ (၁)။ မ်ဳိးခ်ခ်ိန္ကာလ၊ (၂)။ မမွည့္သည့္ကာလ (၃)။ အေအးပိုင္းကာလ (၄)။ ရိတ္သိမ္းခ်ိန္ကာလ (၅)။ ေႏြရာသီခ်ိန္ (၆)။ ပူစပ္ပူေလာင္ေသာ ကာလ တို႕ျဖစ္ၾကသည္။
၂၆။ ပထမေျမာက္ အာဂရိပါ
ဗါမငစစေ ႈ ပထမေျမာက္ အာဂရိပါ သည္ ေဟရုဒ္ဘုရင္၏ ေျမးေယာက်ၤား၊ အာရီစ္တိုဘူလူးစ္ႏွင့္ ဘတ္နီစ္တို႕၏ သား ျဖစ္သည္။ ေရာမဘုရင္၊ ကာလီကူလာက သူ႕ကို ေဟရုစ္ဘုရင္ဟူေသာ ဘြဲနာမျဖင့္ ဖီလစ္၏နယ္ေျမမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ရေသာ ပထမဆုံးေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအျဖစ္ ခန္႕အပ္ထားသည္။ ပထမေျမာက္ အာဂရိပါ သည္ ေရွးဦးခရစ္ယာန္မ်ားကို ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္ ခဲ့သူ ျဖစ္ၿပီး ရဟႏ္ၱာယာကုပ္ကို သတ္ျဖတ္သူႏွင့္ ရဟႏ္ၱာေပတရုကို ေထာင္ခ်ခဲ့သူ ျဖစ္သည္ (တမန္ေတာ္ ၁၂ း ၁-၄)။ ပထမေျမာက္ အာဂရိပါ သည္ မိမိခႏ္ၶာကိုယ္တြင္ ေလာက္ေကာင္မ်ား က်၍ ေသဆုံးေလ၏ (တမန္ေတာ္ ၁၂ း ၂၃)။
၂၇။ ဒုတိယေျမာက္ အာဂရိပါမင္း
ဗါမငစစေ ႈႈ ဒုတိယေျမာက္ အာဂရိပါမင္းသည္ ေဟရုဒ္ဘုရင္၏ ေျမးေယာက်ၤား၊ အာရီစ္တိုဘူလူးစ္ႏွင့္ ဘတ္နီစ္တို႕၏ သား ျဖစ္သည္။ သူသည္ ေအဒီ ၂၇ တြင္ ေရာမၿမိဳ႕တြင္ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ သူသည္ ဘတ္နီစ္ႏွင့္ဒရူစီလာတို႕၏ အစ္ကို ျဖစ္ၿပီး အင္ပါရာ ကေလာ္ဒီအူးစ္ ဘုရင္ (ေအဒီ ၄၈) က သူ႕အား ေဂ်ရုစလင္ၿမိဳ႕ေတာ္၏ ဗိမာန္ေတာ္ကို ႀကီးၾကပ္ေသာရာထူးကို အပ္ႏွင္းၿပီးေနာက္ ေအဒီ ၅၀ ခုႏွစ္တြင္မူ ခ်ားလ္စီစ္ၿမိဳ႕၏ ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္အျဖစ္ ခန္႕အပ္လိုက္သည္။ ထိုေနာက္ သူသည္ ဘုရင္အဆင့္သို႕ ခ်ီးေျမႇာက္ျခင္း ခံရၿပီး ဖီလစ္ႏွင့္လီစာနီယားေဒသတို႕၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအျဖစ္ ခန္႕အပ္ျခင္း ခံရသည္ (တမန္ေတာ္ ၂၅ း ၁၃၊ ၂၆ း ၂ ၊ ၇)။ ရဟႏ္ၱာေပါလူးသည္ ဒုတိယေျမာက္ အာဂရိပါ ဖီလစ္ႏွင့္လီစာနီယားေဒသတို႕၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအျဖစ္ ခန္႕အပ္ျခင္း မခံရမီတြင္ ၄င္းၿမိဳ႕မ်ားတြင္ တရားေဒသနာေတာ္ကို ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။ ဒုတိယေျမာက္ အာဂရိပါသည္ ကာမဂုဏ္လုိက္စားသူအျဖစ္ နာမည္ႀကီးကာ အသက္ ၇၀ ေက်ာ္၊ ေအဒီ ၁၀၀ တြင္ ရာထူးၿပိဳင္ပြဲအၾကားတြင္ ေရာမၿမိဳ႕၌ ေသဆုံးခဲ့သည္။
၂၈။ အဖ်ား (ဖ်ားနာျခင္း)
ဗါကန အဖ်ား (ဖ်ားနာျခင္း) ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ၀တ္ျပဳရာက်မ္း (၂၆ း ၁၆) တြင္ အသုံးျပဳထားေတာ္မူသည္ကို ေတြ႕ရွိရၿပီး ေဟဘရူးစကားျဖစ္ေသာ ဳေိိေ့ဒေအ့ မွ ဆင္းသက္လာၿပီး အနက္သည္ကား မီးလွ်ံ၊ ေလာင္ကၽြမ္းေနေသာ အပူခ်ိန္ကို ဆိုလိုသည္။ တရားေဟာရာက်မ္း ၂၈ း ၂၂ တြင္လည္း ““ထာ၀ရဘုရားသည္ သင့္ကိုတူလာ၊ ဖ်ားနာ၊ ဒလခက္နာ၊ ခရခရနာျဖင့္ ၄င္း၊ ထားေဘး၊ ေလထိ၍အပင္ေသေဘး၊ အရည္ယို၍ အပင္ေသေဘးျဖင့္၄င္း ဒဏ္ခတ္ေတာ္မူ၍ သင္သည္ မပ်က္စီးမွီတိုင္ ေအာင္ ထိုေဘးတို႕သည္ လိုက္ၾကလိမ့္မည္””။
၂၉။ အာဂု
ဗါကမ အာဂု ဟူေသာ ေ၀ါဟရသည္ လူနာမည္ ျဖစ္ၿပီး လိုက္စုစည္းသူ၊ ေကာက္ခံသူအျဖစ္သာ သိရွိရသည္။ အာဂုအေၾကာင္းကို ပညာအလိမာက်မ္း အခန္းႀကီး ၃၀ တစ္ခုလုံးတြင္ ဖတ္ရႈေလ့လာႏိုင္သည္။
၃၀။ အ
ဗ့ အ ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ အေမဠိတ္စကားျဖစ္ၿပီး ၀မ္းနည္းပူေဆြးေသာအခ်ိန္တြင္ အသုံးျပဳရသည္။ ဆာလံ ၃၅ း ၂၅ ကို ဖတ္ရေသာ္ ““အဲ၊ ငါတို႕အလိုျပည့္စုံၿပီဟု မေအာက္ေမ့ႏွင့္””။ ေဟရွာယ ၁ း ၂၄ တြင္ ““အဲ၊ ငါ့တဘက္၌ ေနေသာသူတို႕ကို ပယ္ရွားၿပီးမွ ငါခ်င္ရဲေျပမည္။ ကိုယ္အဘို႕ကိုေစာင့္၍ ငါ့ရန္သူတို႕ကို အျပစ္ႏွင့္ အေလ်ာက္စီရင္မည္””။ မာကု ၁၅ း ၂၉ တြင္ ““ဟဲ့၊ ဗိမာန္ေတာ္ကို ၿဖိဳဖ်က္၍ သုံးရက္အတြင္းတြင္ တည္ေဆာက္ျပန္ေသာသူ”” ဟု ေတြ႕ရွိရမည္ ျဖစ္သည္။
၃၁။ အာဟပ္
ဗ့ေစ အာဟပ္သည္ ၾသမ္ရီ၏ သားေတာ္ ျဖစ္ေတာ္မူသည္။ ၾသမ္ရီသည္ အသက္ ၃၁ ႏွစ္အရြယ္တြင္ အီစ္ၥေရးတိုင္းျပည္ကို ၁၂ ႏွစ္တိုင္ နန္းထိုင္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ၾသမ္ရီ ေသဆုံးၿပီးေနာက္ သားေတာ္ျဖစ္ေတာ္မူေသာ အာဟပ္သည္ အသက္ေတာ္ ၃၈ ႏွစ္အရြယ္တြင္ အီစ္ၥေရးတိုင္းျပည္ကို ၂၂ ႏွစ္တိုင္တိုင္ နန္းထိုင္ေတာ္မူသည္။ သူသည္ စီဒုိနီယားလူမ်ဳိးတို႕ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေတာ္မူေသာ ဘုရင္အဲဒ္ဘလ္၏ သမီးေတာ္ကို လက္ထပ္ေတာ္မူခဲ့သည္။ သူသည္ ဗာလဘုရားကို ကိုးကြယ္သည့္အျပင္ ဗာလဘုရား၏ဗိမာန္ ေတာ္၌ ဗာလဘုရားအဖို႕ ယဇ္ပလင္ကို တည္၏။ ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ၁၆ း ၁၅ – ၂၁) အာဟပ္သည္ ေကာက္က်စ္ယုတ္မာေသာ ဘုရင္အျဖစ္ ရည္ညြန္းျခင္းကို ခံရသည္ (ရာဇ၀င္ဒုတိယ ၂၂ း ၃၊) အေၾကာင္းမူကား၊ သင္သည္ ၾသမရိမင္း၏ စီရင္ထုံးဖြဲ႕ အခ်က္ကို႕ကို၄င္း၊ အာဟပ္မင္းမ်ဳိး က်င့္ေသာ အက်င့္ရွိသမွ်ကို၄င္း က်င့္ေစာင့္၍ သူတို႕၏ တိုက္တြန္းရာသို႕ လိုက္တတ္၏။ သို႕ျဖစ္၍ သင့္ကို ငါသုတ္သင္ပယ္ရွား၍ ၿမိဳ႕သားတို႕ကို ဆဲေရးရာ ျဖစ္ေစသျဖင့္ သင္သည္ ငါ၏လူတို႕ကဲ့ရဲ႕ျခင္းကို ခံရမည္။ (မိက္ၡာ ၆ း ၁၆)
၃၂။ အာဟားေဆြ႐ုစ္
ဗ့ေ်ကနမက် အာဟားေဆြ႐ုစ္သည္ မိေဒစ္အမ်ဳိးျဖစ္ၿပီး ခ်ာလ္ဒီယန္းတိုင္းျပည္ကို စိုးစံေတာ္မူခဲ့သည္။ သူ၌ သားေတာ္ထြန္းကား ၿပီး အမည္မွာ ဒါရီအူးစ္ ျဖစ္သည္။ (ဒံေယလ ၉ း ၁-၃)။ အာဟားေဆြ႐ုစ္သည္ ဂရိတိုင္းျပည္ကို စစ္အင္အား ႏွစ္သန္းေက်ာ္ျဖင့္ ခ်ီတက္သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ စစ္သား ငါးေထာင္ေက်ာ္သာ သူႏွင့္ျပန္လာခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
၃၃။ အာဟာဗာ ေခ်ာင္း (၀ါ) ၿမိဳ႕
ဗ့ေလေ အာဟာဗား ဟူေသာ ေ၀ါဟရသည္ ေခ်ာင္း (၀ါ) ၿမိဳ႕အမည္ ျဖစ္သည္။ (ဧဇရ ၈ း ၂၁၊ ၂၅)။ ၄င္းေခ်ာင္း၏ အနားတြင္ ဘာဘီလုံၿမိဳ႕မွ ေဂ်ရုစလင္ၿမိ႕သို႕ ျပန္လာၾကေသာ ျပည္ေျပးဂ်ဴးလူမ်ဳိးမ်ား စုစည္းရာ ေနရာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ယခုေခတ္တြင္ မူ၊ ၄င္းေခ်ာင္း (၀ါ) ၿမိဳ႕ကို ဟစ္ဟု ေခၚဆိုၾကေလေတာ့သည္။ အာဟာဗားၿမိဳ႕သည္ ဒမတ္စကစ္ၿမိဳ႕၏ အေရွ႕ဖက္ တြင္ တည္ရွိသည္။
၃၄။ အာဟ (စ္)
ဗ့ေဖ အာဟ(စ္) ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ ပိုင္ဆိုင္သူဟု အနက္ရသည္။ ဗ့ေဖ အာဟ(စ္)၊ ဂၽြန္နာသန္၏ သားေျမး ျဖစ္သည္ (ပထမ ရာဇ၀င္ ၈ း ၃၅၊ ၉ း ၄၂)။ သူသည္ ဂ်ဴဒတိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ဂ်ဳိတမ္ဘုရင္၏သားႏွင့္ထီးနန္းဆက္ခံေသာဘုရင္ ျဖစ္သည္။ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္စတုတ္ၳေစာင္ အခန္းႀကီး ၁၆၊ ေဟရွာယ ၇း၉၊ ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ဒုတိယေစာင္ အခန္းႀကီး ၂၈) သူသည္ ဘုရားမဲ့ေသာ ရုပ္၀တ္ၳဳမ်ားကို ကိုးကြယ္ေသာ ဓေလ့ကို အသက္သြင္းသူ ျဖစ္သည္။ (ေဟရွာယ ၈း၁၉၊ ၃၈း၈) သူသည္ ခရစ္ေတာ္မေမြးဖြားမီ ဘီစီ ၇၄၀ – ၇၂၄ အတြင္း ထီးနန္းစံခဲ့ၿပီးေနာက္ အသက္ေတာ္ ၃၅ ႏွစ္တြင္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည္။ သူသည္ ေကာက္က်စ္ယုတ္မာသူျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သူ၏ ရုပ္အေလာင္းကို ဘုရင္မ်ားကို ျမႇပ္ႏွံေသာ သခ်ႋင္းတြင္ ျမႇပ္ႏွံျခင္း မခံရေပ။ သူ၏အရိုက္အရာကို မိမိ၏သားေတာ္ ျဖစ္ေတာ္မူေသာ ဟဲေဇကီယားဆိုသူက ဆက္ခံခဲ့သည္။
၃၅။ အဟာဇီယား
ဗ့ေဖငေ့ အဟာဇီယားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္ကာ အာဟပ္၏သားေတာ္ႏွင့္အာဟပ္ကိုဆက္ခံသူ ျဖစ္သည္။ သူသည္ မိမိဖခင္၏ေကာက္က်စ္ယုတ္မာေသာ လမ္းစဥ္ကို လိုက္ေလွ်ာက္သူ ျဖစ္သည္။ သူ၏ထီးနန္းအခ်ိန္၌ ေမာဘလူမ်ဳိးတို႕၏ ေတာ္လွန္ျခင္းကို ခံရသည္။ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္စတုတ္ၳေစာင္ ၃ း ၅-၇) သူသည္ ထီးနန္းကို တစ္ႏွစ္မွ်သာ ဆက္ခံခဲ့သည္။
၃၆။ အဟိအံ
ဗ့ငော အဟိအံဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္ကာ သူသည္ ေဒးဗစ္ဘုရင္၏ သူရဲေကာင္းစစ္သည္ေတာ္ (၃၀) ထဲက စစ္သည္ေတာ္တစ္ဦး၏ အမည္ ျဖစ္သည္။ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ဒုတိယေစာင္ ၂၃ း ၃၃) (ဒုတိယရာဇ၀င္ ၁၁ း ၃၅)
၃၇။ အေဟဇာ
ဗ့ငနဖနမ အေဟဇာ ဟူေသာအနက္သည္ ““အက်ဳိးျပဳတတ္သူ”” ဟု အနက္ရသည္။ အေဟဇာသည္ အမိရွဒြဲ၏သား ျဖစ္သည့္အျပင္ ဒါန္လူမ်ဳိးတို႕၏ဗိုလ္ ျဖစ္သည္။ သူ၏လက္ေအာက္တြင္ စစ္သည္ေပါင္း ေျခာက္ေသာင္းႏွစ္ေထာင္ခုႏွစ္ရာ ရွိသည္။ ေနာက္ဆုံးတပ္ တည္းဟူေသာ ဒန္တပ္အစဥ္အတိုင္း အလုံးအရင္းတို႕သည္ အလံႏွင့္တကြ ခ်ီသြားၾက၏။ ဒန္တပ္ကို အမိရွဒြဲသား အေဟဇာက အုပ္စိုးရ၏။ (ေတာလည္ရာက်မ္း ၁း၁၂၊ ၂း၂၅၊ ၁၀း၂၅)
ဒါ၀ိတ္္သည္ ကိရွ၏ သားေရွာလုကို ေရွာင္၍ ဇိကလတ္ၿမိဳ႕၌ေနစဥ္၊ သူ႕ဘက္သို႕၀င္စားလာေသာသူ၊ ေလးလက္နက္ကို ေဆာင္ၿပီး လက်ၤာလက္ လက္၀ဲလက္မေရြး၊ ေက်ာက္ႏွင့္ျမားကို ပစ္တတ္ေသာစစ္သူရဲႀကီး၊ ေရွာလုေပါက္ေဘာ္ ဗင္ဂ်ာမိန္အမ်ဳိးသားဟူမူကား၊ အႀကီးအကဲ အေဟဇာ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ပဌမေစာင္ ၁၂း၁-၃)။
၃၈။ အဟိဟုဒ္
ဗ့င့ကိ အဟိဟုဒ္ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္ၿပီး ေဗလာ၏သား၊ ဗင္ဂ်ာမိန္၏သား ျဖစ္ေတာ္မူသည္။ ေဟဘရူး စကားတြင္မူ အဟိဟုဒ္ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ ဂ်ဴဒ၏အစ္ကိုဟု အနက္ရသည္။ အဟိဟုဒ္သည္ အာရွာအမ်ဳိးကို အုပ္စိုးေသာသူ ျဖစ္ၿပီး ခါနန္ျပည္၌ အစ္ၥေရးအမ်ဳိးသားတို႕အား အေမြေျမကို ေ၀ေပးေစျခင္းဌာ ထာ၀ရဘုရား ခန္႕ထားေတာ္မူေသာသူ ျဖစ္သည္။ (ေတာလည္ရာက်မ္း ၃၄း၂၇-၂၉)
၃၉။ အဟိယ
ဗ့ငျေ့ အဟိယဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္ၿပီး ေဗလာ၏သားထဲက တစ္ေယာက္အပါအ၀င္ ျဖစ္သည္။ သူသည္ ေဂ်ရမိလ္၏သားငါးဦးထဲက တစ္ဦးအပါအ၀င္ျဖစ္ၿပီး ဂ်ဴဒ၏ ေျမးေယာက်ၤား ျဖစ္သည္။ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ပထမေစာင္ ၂း၂၅၊ ၈း၇)
ထို႕အျပင္ အဟိယဆိုသူသည္ အဟိတုပ္၏သားနာမည္ေလး ျဖစ္သည္ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ပထမေစာင္ ၁၄း၃)။ ရွင္ဘုရင္သည္ အဟိတုပ္၏သား ယဇ္ပုေရာဟိတ္ အဟိမလက္ႏွင့္သူ၏ အေဆြအမ်ဳိးတည္းဟူေသာ ေနာ(ဘ္) ၿမိဳ႕တြင္ေနေသာ ယဇ္ပုေရာဟိတ္ အေပါင္းတို႕ကို ေခၚ၍ သူတို႕သည္ အထံေတာ္သို႕ ေရာက္လာၾက၏ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ပထမေစာင္ ၂၂း၁၁)။
ေလ၀ိသားတို႕တြင္ အဟိယသည္ ဘုရားသခင္၏အိမ္ေတာ္ဘ႑ာႏွင့္ ပူေဇာ္ေသာဘ႑ာမ်ားကို အုပ္ရ၏။ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ပထမေစာင္ ၂၆း၂၀)။ အဟိယသည္ ေဆာ္လမုန္ဘုရင္၏ အတြင္း၀န္မ်ားထဲက တစ္ဦးအပါအ၀င္ ျဖစ္သည္ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ တတိယေစာင္ ၄း၁-၅)။ ရွိေလာၿမိဳ႕သား အဟိယသည္ ၀တ္လုံသစ္ႏွင့္ကိုယ္ကိုၿခံဳလ်က္ ေယေရာေဗာင္ကို ႀကိဳဆို၍ လယ္ျပင္၌ ထိုသူႏွစ္ေယာက္တည္း ရွိစဥ္အခါ၊ အဟိယသည္ မိမိ၀တ္ေသာ ၀တ္လုံသစ္ကိုကိုင္၍ ဆယ္ႏွစ္ပိုင္းဆုတ္ျဖတ္သည္ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ပထမေစာင္ ၁၁း၂၉)။ ေယေရာေဗာင္၏သား အဘိယသည္ နာေသာေၾကာင့္ ေယေရာေဗာင္သည္ မိမိ၏မယားကိုေခၚ၍ သင္သည္ ေယေရာေဗာင္၏မယားျဖစ္သည္ကို အဘယ္သူမွ် မသိေစျခင္းဌာ ျခားနားေသာအဆင္းအေရာင္ကို ေဆာင္ၿပီးလွ်င္ ရွိေလာၿမိဳ႕သို႕ ထသြားပါေလာ့။ ငါသည္ ဤလူမ်ဳိးကို စိုးစံရမည့္အေၾကာင္းကို ျပေသာ ပေရာဖက္ အဟိယသည္ ထိုၿမိဳ႕၌ ရွိ၏ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ပထမေစာင္ ၁၄း၁-၄)။
၄၀။ အဟိကံ
ဗ့ငုော အဟိကံဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္ၿပီး အဟိကံသည္ ယဇ္ပုေရာဟိတ္ျဖစ္ေသာ ရွာဖန္၏သား ျဖစ္သည္။ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ပထမေစာင္ ၂၂း၁၂၊ ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ဒုတိယ ၃၄း၂၀)။ ေယရမိသည္ ကိုယ္ရံေတာ္မွဴးထံမွမထြက္မွီ၊ ကိုယ္ရံေတာ္မွဴးက ဗာဗိလုန္ရွင္ဘုရင္သည္ ဂ်ဴဒျပည္နယ္တြင္ ၿမိဳ႕အုပ္အရာ၌ ခန္႕ထားေတာ္မူေသာ ရွာဖန္၏သားျဖစ္ေသာ အဟိကံ၏သား ေဂဒလိထံ သို႕ျပန္၍ ျပည္သားမ်ားႏွင့္အတူေနပါေလာ့ဟု ဆိုလ်က္၊ စားစရိတ္ႏွင့္လက္ေဆာင္ကိုေပး၍ လႊတ္လိုက္ေလ၏ (ေယရမိ ၄၀း၅)။ သို႕ေသာ္လည္း၊ ရွာဖန္၏သား အဟိကံသည္ ေယရမိကို မစေသာေၾကာင့္၊ အေသခံေစျခင္းဌါ လူမ်ားတို႕လက္သို႕ မအပ္ရ (ေယရမိ ၂၆း၂၄)။
၄၁။ အဟိမတ္စ္
ဗ့ငာေေဖ အဟိမတ္စ္ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္ၿပီး အဟိမတ္စ္သည္ ဇာဒုတ္၏သား၊ ျမင့္ျမတ္ေသာ ရဟန္းတာ၀န္တြင္ ဇာဒုတ္ကို ဆက္ခံေသာသူ ျဖစ္သည္။ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ပထမေစာင္ ၆ း ၈)။ အဟိမတ္စ္သည္ အပ္ရွလုန္ကို ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ခ်ိန္တြင္ ဒါ၀ိတ္မင္းႀကီးဖက္မွ ရပ္တည္ေပးသူ ျဖစ္သည့္အျပင္ ေဂ်ရုစလင္ၿမိဳ႕တို႕ ခ်ီတက္လာေသာ အပ္ရွလုန္၏ သတင္းေကာင္းကို ပါးရာတြင္ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္သူအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္ (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ဒုတိယေစာင္ ၁၅ း၂၄-၃၇၊ ၁၇ း ၁၅-၂၁)။ ““ကင္းေစာင့္ကလည္း ေရွ႕လာေသာသူ၏ေျပးျခင္းသည္ ဇာဒုတ္၏သား အဟိမတ္စ္ ေျပးျခင္းႏွင့္တူသည္ကို ကၽြန္ေတာ္ ထင္ပါသည္ဟု ေလွ်ာက္ေသာ္ ရွင္ဘုရင္က သူသည္ လူေကာင္းျဖစ္၏။ ေကာင္းေသာသိတင္း ပါလိမ့္မည္ဟု အမိန္႕ရွိျပန္၏။ အဟိမတ္စ္ကလည္း ခ်မ္းသာရပါ၏ဟု ဟစ္လ်က္ ရွင္ဘုရင္ေရွ႕ေျမေပၚမွာ ျပပ္၀ပ္လ်က္၊ အရွင္မင္းႀကီးကို ပုန္ကန္ေသာ လူတို႕ကို အပ္ေတာ္မူေသာ ကိုယ္ေတာ္၏ဘုရားသခင္ ထာ၀ရဘုရားသည္ မဂၤလာရွိေတာ္မူေစသတည္းဟု ေလွ်ာက္ေလ၏”” (ဓမ္ၼရာဇ၀င္ ဒုတိယေစာင္ ၁၈ း ၁၉-၃၃အထိ ဖတ္႐ႈရန္)။
၄၂။ အဟိမန္
ဗ့ငာေည အဟိမန္ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္သည္။ ““ေတာင္မ်က္ႏွာ၌ေရွာက္သြား၍ အာနကင္အမ်ဳိးသား အဟိမန္၊ ေရွရွဲ၊ တာလမဲေနေသာ ေဟျဗဳန္ၿမိဳ႕သို႕ ေရာက္ၾက၏။ ေတာလည္ရာ ၁၃ း၂၁-၂၂)””။ ““ထိုၿမိဳ႕ထဲက ကာလက္သည္ အာနကသားသုံး ေယာက္၊ ေရွရွဲ၊ အဟိမန္၊ တာလာမဲတို႕ကို ႏွင္ထုတ္ေသာ (ေယာရႈမွတ္စာ ၁၅ း ၁၄)””။ ““ယုဒမ်ဳိးသည္ ကိရယသာဘအမည္ေဟာင္း ရွိေသာ ေဟျဗဳန္ၿမိဳ႕၌ေနေသာ ခါနနိလူတို႕ရွိရာသို႕ခ်ီသြား၍ ေရွရွဲ၊ အဟိမန္၊ တာလာမဲတို႕ကို လုပ္ႀကံၾက၏။ တရားသူႀကီး ၁ း ၁၀-၁၂)””။ အဟိမန္သည္ ႏွင္ထုတ္ျခင္းခံရၿပီးေနာက္ ဗိမာန္ေတာ္၏တံခါးေစာင့္မ်ားထဲက တစ္ဦးအပါအ၀င္ ျဖစ္သည္ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ပထမေစာင္ ၉ း ၁၇-၁၈)။
၄၃။ အဟိမိလက္
ဗ့ငာနူနခ့ အဟိမိလက္ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ လူနာမည္ျဖစ္သည္။ အဟိမိလက္သည္ အဟိတုပ္၏သား၊ အဗ်ာသ၏ ဖခင္ ျဖစ္သည္ (ဓမ္ၼရာ၀င္ ပထမေစာင္ ၂၂ း ၂၀-၂၃)။ အဟိတုပ္၏သား ဇာဒုတ္ႏွင့္အဗ်ာသာ၏သား အဟိမလက္သည္ ယဇ္ပုေရာဟိတ္ ျဖစ္၏။ (ရာဇ၀င္ခ်ဳပ္ ပထမေစာင္ ၁၈ း ၁၆)။ သို႕ေသာ္ အဟိမိလက္ဟူေသာ နာမည္သည္ အဟိယဟူေသာ နာမည္ႏွင့္ အတူတူ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ (ဓမ္ၼရာ၀င္ ပထမေစာင္ ၁၄ း ၃) အေၾကာင္းရင္းကား အဟိတုပ္၏သား အဟိယလည္း ရွိ၏ ဟု က်မ္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
““ ဒါ၀ိဒ္သည္ ယဇ္ပုေရာဟိတ္ အဟိမလက္ ရွိရာေနာဗၿမိဳ႕သို႕ေရာက္၍ အဟိမလက္သည္ ဒါ၀ိဒ္ႏွင့္ေတြ႕ေသာအခါ ေၾကာက္၍ သင္သည္ လူတေယာက္မွ်မပါဘဲ အဘယ္ေၾကာင့္ တကိုယ္တည္း လာသနည္းဟု ေမးေသာ္၊ ဒါ၀ိဒ္က၊ ရွင္ဘုရင္အမႈေတာ္တစ္ခုကို အပ္၍ ငါေစခိုင္းမွာထားေသာ အမႈကို အဘယ္သူမွ် မသိေစႏွင့္ဟု မိန္႕ေတာ္မူေသာေၾကာင့္၊ ငါ့ကၽြန္တို႕ကို ဤမည္ေသာအရပ္ ဤမည္ေသာ အရပ္၌ ဆိုင္းလင့္ေစျခင္းဌါ အရင္ေစလႊတ္ေလၿပီ။ သို႕ျဖစ္၍ ကိုယ္ေတာ္လက္၌ ရွိေသာ မုန္႕ငါးလုံးကိုေသာ္၄င္း၊ ေတြ႕သမွ်ကိုေသာ္၄င္း၊ ကၽြႏု္ပ္လက္သို႕ အပ္ေပးပါဟု ယဇ္ပုေရာဟိတ္ အဟိမလက္အား ေတာင္း၏။ (ဓမ္ၼရာ၀င္ ပထမေစာင္ ၂၁ း ၁-၄)””။
http://glorianewsmm.com/?p=406
No comments:
Post a Comment